Αρχείο κειμένων για τη Φθιώτιδα, με διαχρονικό χαρακτήρα

Καταγγελία κατοίκων Αγ. Μαρίνας Δ. Στυλίδας Ν. Φθιώτιδας,
κατά της εταιρείας εξόρυξης και φόρτωσης βωξίτη ‘’ΕΛΜΙΝ’’.
(Δ/νση αλληλογραφίας
Γαληροπούλου Ευαγγελία
Μ. Μπότσαρη 22)

ΠΡΟΣ:
1.ΥΠΕΧΩΔΕ
α.Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος
Τμήμα Α'
Λεωφ Κηφισίας 1-3
11523 ΑΘΗΝΑ

β. Δ/νση Περιβ/κού Σχεδιασμού
Πατησίων 147
112 51 ΑΘΗΝΑ

γ. Ε.Υ.ΠΕ.
Λ. Αλεξάνδρας 11
114 73 ΑΘΗΝΑ

δ. Δ/νση ΕΑΡΘ
Πατησίων 147 ΑΘΗΝΑ

2. Υπουργείο Ανάπτυξης
α. Δ/νση Μεταλλευτικών &
Βιομηχανικών Ορυκτών
Μεσογείων 119
101 92 ΑΘΗΝΑ

β. Επιθεώρηση Μεταλλείων
Νοτίου Ελλάδας
Λυκούργου 9
105 51 ΑΘΗΝΑ

3. Εισαγγελέα Λαμίας
ΛΑΜΙΑ

4. Γραφείο Νομάρχη Φθιώτιδας
Υψηλάντη 1 ΛΑΜΙΑ

5. Δ/νση ΧΩ.ΠΕ Ν.Α Φθιώτιδας
Αρκαδίου 8 ΛΑΜΙΑ

6. Δ/νση Ανάπτυξης Ν.Α Φθ/δας 351 00 ΛΑΜΙΑ

7. Λιμεναρχείο Στυλίδας
ΣΤΥΛΙΔΑ

8. Δήμο Στυλίδας
ΣΤΥΛΙΔΑ


ΘΕΜΑ : Ηχητική ρύπανση και περιβαλλοντική υποβάθμιση από τη λειτουργία των μεταλλείων εξόρυξης και φόρτωσης βωξίτη της εταιρείας ‘’ΕΛΜΙΝ’’ στο Δ.Δ. Αγίας Μαρίνας του Δήμου Στυλίδας Ν. Φθιώτιδας.

Κύριοι,

Σας ενημερώνουμε ότι η λειτουργία των μεταλλείων εξόρυξης και φόρτωσης βωξίτη της εταιρείας ‘’ΕΛΜΙΝ’’ έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα υποβάθμισης του περιβάλλοντος στο Δ.Δ. Αγίας Μαρίνας του Δήμου Στυλίδας Ν. Φθιώτιδας, με σημαντικότερα όλων την ανυπόφορη ηχορύπανση που προκαλεί η επί 24ώρου βάσης λειτουργία του μεταλλείου (ειδικότερα τις βραδινές ώρες), καθώς και τη διασπορά - επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία - μικροσωματιδίων.

Η απόσταση του συγκεκριμένου μεταλλείου από τα όρια του οικισμού της Αγ. Μαρίνας είναι μικρότερη των 200 μ. με αποτέλεσμα οι κάτοικοι που βρισκόμαστε σε τόσο κοντινή απόσταση από το μεταλλείο να έχουμε χάσει τον ύπνο μας τόσο τις βραδινές όσο και τις μεσημεριανές ώρες της ημέρας. Είναι τόσο έντονες οι δονήσεις και ο θόρυβος που προκαλούνται από τη λειτουργία των μηχανημάτων, που θα μπορούσαν να παραλληλιστούν με χρήση κομπρεσέρ δίπλα από τα σπίτια μας.

Ειδικότερα τους καλοκαιρινούς μήνες που ο παραθεριστικός οικισμός της Αγ. Μαρίνας αυξάνει σημαντικά τον πληθυσμό του, το πρόβλημα αυτό γίνεται ακόμη πιο οξύ.

Επίσης, τεράστιο πρόβλημα έχει προκαλέσει στα πλησίον του μεταλλείου νοικοκυριά και η εκπομπή και διασπορά μικροσωματιδίων και σκόνης από την εξόρυξη, μεταφορά και φόρτωση του μεταλλεύματος στα καράβια. Εισπνέουμε καθημερινά τεράστιες ποσότητες σκόνης, λόγω της πλημμελούς λειτουργίας του μεταλλείου με ανυπολόγιστο κίνδυνο για την υγεία τη δική μας αλλά και των παιδιών μας. Φυσικά ούτε κουβέντα να γίνει για τις αυλές των σπιτιών που καθημερινά είναι κατακόκκινες από τη σκόνη που έχει μεταφερθεί από το χώρο του μεταλλείου.

Όλα τα πιο πάνω είναι σε γνώση της εταιρείας
‘’ΕΛΜΙΝ’’. Επανειλημμένα της έχουν γίνει συστάσεις ώστε να συμμορφωθεί τόσο για την τήρηση των ορίων θορύβου όσο και για τα προβλήματα διασποράς σκόνης που προκαλεί. Η αδιαφορία, η αλαζονεία, η ειρωνεία και η κοροϊδία ήταν μερικές από τις ‘’απαντήσεις’’ που εισπράξαμε, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα η κατάσταση συνεχώς να χειροτερεύει και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής μας να γίνεται όλο και πιο έντονη.

Ε λοιπόν φτάνει πια. Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Όλοι εδώ είμαστε πλέον εκτός ορίων. Δεν θα δεχτούμε άλλη κοροϊδία από κανέναν. Ήρθε η ώρα να δοθούν λύσεις. Ο κίνδυνος της δημόσιας υγείας είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να κωφεύουν και να αδιαφορούν κάποιοι. Δεν παρακαλούμε πλέον αλλά απαιτούμε να τηρηθούν αυτά που προβλέπει η νομοθεσία για τη λειτουργία συναφών δραστηριοτήτων.

Για όλα τα πιο πάνω ζητάμε από τις αρμόδιες υπηρεσίες να ελέγξουν το συγκεκριμένο μεταλλείο ως προς τα εξής :

1. Τις οριακές τιμές στάθμης θορύβου και δονήσεων που αναφέρονται στον Κανονισμό Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών [Απόφαση ΙΙ-5η/Φ/17402/31-12-84 (ΦΕΚ941/Β)].

2. Το Π.Δ.1180/81 (ΦΕΚ 293/Α) – για σταθερές μηχανολογικές εγκαταστάσεις – σύμφωνα με το οποίο τα όρια θορύβου είναι 65 dB(A) στο όριο της δραστηριότητας.

3. Τον Κανονισμό Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών [Απόφαση ΙΙ-5η/Φ/17402/31-12-84 (ΦΕΚ941/Β)], για τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για την εξόρυξη.

4. Την αρ.37393/2028/2003 (ΦΕΚ 1418/Β) ‘’Περί μέτρων και όρων για τις εκπομπές θορύβου στο περιβάλλον από εξοπλισμό προς χρήση σε εξωτερικούς χώρους’’.

5. Τα τεχνικά έργα και μέτρα αντιρύπανσης ή γενικότερα αντιμετώπισης της υποβάθμισης του περιβάλλοντος που επιβάλλεται να κατασκευαστούν ή να ληφθούν.

6. Την ύπαρξη εγκεκριμένων - και σε ισχύ - περιβαλλοντικών όρων.


Αγ. Μαρίνα - 8 - 2007

Με τιμή

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ - ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΧΕΙΟΥ

Πριν από πέντε χρόνια το Γραφείο Ραμσάρ ανακήρυξε την 2α Φεβρουαρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων. Στις 2 Φεβρουαρίου 1971 στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν υπογράφηκε η ομώνυμη Σύμβαση για την προστασία των υγροτόπων. Η σύμβαση αυτή αφορά στην προστασία του συνόλου των υγροτόπων, και όχι μόνο αυτών που έχουν ορισθεί ως διεθνούς σημασίας.

Στην Ελλάδα υπάρχουν καταγεγραμμένοι περισσότεροι από τετρακόσιοι. Από αυτούς οι δέκα είναι στον κατάλογο υγροτόπων διεθνούς σημασίας. Κάτι που δεν είναι πολύ γνωστό, είναι ότι το 1990 στη συνάντηση του Μοντρέ καταρτίστηκε ο παγκόσμιος κατάλογος των υγροτόπων που απειλούνται με υποβάθμιση, στον οποίο κατάλογο συμπεριλήφθησαν δυστυχώς όλοι οι διεθνούς σημασίας ελληνικοί υγρότοποι.

Στο Νομό μας υπάρχουν πολλοί και σημαντικοί υγρότοποι με τον σημαντικότερο αυτόν του Δέλτα του Σπερχειού. Η περιοχή αυτή έχει ενταχθεί σε μια σειρά σημαντικών διεθνών συμβάσεων, οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προγραμμάτων. Η χώρα μας έχει αναλάβει αυξημένες δεσμεύσεις και υποχρεώσεις για την προστασία και την ορθολογική διαχείρισή της και την αποφυγή δραστηριοτήτων και επεμβάσεων, που ενδεχόμενα να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στα ιδιαίτερα οικολογικά χαρακτηριστικά της.

Όμως οι εμπειρίες μας λένε το αντίθετο. Οι αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς σφυρίζουν αδιάφορα μπροστά στην κακοδιαχείριση του Δέλτα του Σπερχειού. Επισημαίνουμε την ευθύνη της Δ/νσης Δασών, που αδιαφορεί εδώ και δύο χρόνια στην εντολή της Γενικής Γραμματείας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας για τη θεσμοθέτηση της περιοχής του Υγροτόπου των Εκβολών Σπερχειού και Μαλιακού Κόλπου ως καταφυγίου άγριας ζωής.

θεωρούμε ώριμη και επιβεβλημένη τη σύσταση Διαχειριστικού Φορέα του Υγρότοπου του Δέλτα, με την ευθύνη της Νομαρχιακής και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη συμμετοχή επιστημονικών και οικολογικών φορέων και σκοπό την προστασία και ανάδειξη της διεθνούς σημασίας και του ρόλου της οικολογικά ευαίσθητης αυτής περιοχής.

Οι υγρότοποι αποτελούν τμήμα της φυσικής κληρονομιάς και του φυσικού πλούτου της χώρας μας. Η διαφύλαξη και η αειφορική τους διαχείριση είναι υποχρέωση όλων μας

12.7.2002
ΔΡΥΟΚΟΛΑΠΤΗΣ


Μικρός Υδροηλεκτρικός Σταθμός στο Φαράγγι
και τις πηγές του Γοργοποτάμου
Η έλλειψη ενημέρωσης και διαφάνειας μας ανησυχεί

Για να μη γίνει ο Μικρός Υδροηλεκτρικός Σταθμός στο Φαράγγι και τις πηγές του Γοργοποτάμου και κοντά στην ιστορική Γέφυρα είναι γεγονός ότι δόθηκε ένας ειλικρινής αγώνας απ’ όλους τους φορείς της περιοχής. Αποτέλεσμα, το Συμβούλιο Επικρατείας να απορρίψει συνολικά την πρόταση της επένδυσης και να μπει ο φάκελος στο αρχείο. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, οι δήμοι Γοργοποτάμου και Λαμίας και ο Αγροτικός Συνεταιρισμός ήταν από τους βασικούς συντελεστές αυτής της επιτυχίας. Όλοι θα θυμούνται τη συγκέντρωση στο Γοργοπόταμο και τις υποσχέσεις όλων των ομιλητών ότι δεν θα επιτραπεί να γίνει αυτό το έργο.

Είναι γνωστό επίσης, και το ξαναγράψαμε, ότι η εταιρεία “ΝΙΟΥ ΒΑΣΕΡΚΡΑΦΤ ΑΕ” έρχεται ξανά διεκδικώντας, με την ίδια μελέτη, την έγκριση της “Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την κατασκευή Μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού ισχύος 3,1 MW στη θέση Γοργοπόταμος – Πόδι Ν Φθιώτιδας”. Οι αρμόδιες υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γενική Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών & Φυσικού Περιβάλλοντος, «δεν διαφωνούν με την εκτέλεση του έργου», όπως λένε. Ακούγεται επίσης ότι έχει κατατεθεί κι άλλη μελέτη άλλης εταιρείας. Άρα μιλάμε και για δεύτερο Υδροηλεκτρικό Σταθμό. Κι αυτή θα έχει πάρει υποθέτουμε τις πρώτες υποσχέσεις και εγκρίσεις. Πιθανόν αύριο να προκύψει και καμιά τρίτη.

Πρέπει να πούμε ότι δεν μας διακρίνει τόσο η καχυποψία. Γενικά εμπιστευόμαστε και θεωρούμε ειλικρινείς τις προθέσεις των ανθρώπων γύρω μας. Όμως, χωρίς να καταγγέλλουμε κανέναν, αυτή η αδράνεια των αρμοδίων φορέων, και ιδιαίτερα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και των δήμων Γοργοποτάμου και Λαμίας, μας ανησυχεί ιδιαίτερα. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση υποτίθεται ότι έχει δεσμευτεί να προχωρήσει σε μελέτη για την ήπια αξιοποίηση και ανάδειξη της περιοχής του Γοργοποτάμου με όρους οικοτουρισμού. Το ίδιο βέβαια και οι δύο δήμοι, στους οποίους ανήκει γεωγραφικά η περιοχή. Είδε κανείς τίποτα; Αν βέβαια έχουν αλλάξει τα δεδομένα ή αν έχουν πεισθεί από τα επιχειρήματα, που προβάλλουν οι επενδυτές, οφείλουν να μας εξηγήσουν για να πεισθούμε κι εμείς. Όμως αυτή η έλλειψη διαφάνειας δημιουργεί ένα κλίμα ανειλικρίνειας και πραγματικής υποψίας ότι κάτι πάει να γίνει. Γιατί υποψιαζόμαστε ότι οι εκπρόσωποι των επενδυτών έχουν ανέβει πολλές φορές τις σκάλες των διάφορων γραφείων.

Επιγραμματικά αναφέρουμε: η θέση υδροληψίας και τα πρώτα 100 μέτρα της σήραγγας, που προβλέπει η μελέτη, εμπίπτουν στην περιοχή “Φαράγγι Γοργοποτάμου”, η οποία έχει περιληφθεί στον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών Δίκτυο NATURA 2000 με κωδικό GR 2440003. Εντός της περιοχής “Κοιλάδα Ασωπού”, η οποία έχει επίσης περιληφθεί στον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών Δίκτυο NATURA 2000 με κωδικό 2440007 και η οποία είναι ενταγμένη στο Κοινοτικό Δίκτυο των Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας (S.P.A.) βρίσκεται η υδροληψία, η σήραγγα, τα επόμενα 200μ της σωλήνωσης, ενώ το τελευταίο τμήμα της σωλήνωσης και ο σταθμός παραγωγής εφάπτονται του εξωτερικού ορίου της παραπάνω περιοχής. Η υδροληψία εμπίπτει επίσης στην περιοχή “Εθνικός Δρυμός Οίτης”, η οποία έχει περιληφθεί στον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών Δίκτυο NATURA 2000 με κωδικό GR 2440004. Επίσης μεγάλο μέρος του έργου εμπίπτει εντός Καταφυγίου Αγρίας Ζωής “Σκασμένη Φραντζή – Δύο Βουνών” του Δασαρχείου Λαμίας. Το NATURA 2000 είναι πρόγραμμα προστασίας βιοτόπων. Και ως πρόγραμμα προστασίας δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει σημαντικούς περιορισμούς σε χρήσεις γης, αλλά και γενικά σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες και μάλιστα τέτοιας μορφής.

Και βέβαια η πραγματική αντίθεση στο συγκεκριμένο δεν είναι: παραγωγή ενέργειας από υδατόπτωση, από τη μια, και φυσικό περιβάλλον από την άλλη, όπως Θα ισχυριστούν κάποιοι. Η πραγματική αντίθεση είναι: Υδροηλεκτρικά Εργοστάσια στις πηγές του Γοργοποτάμου από τη μια, και νερό, φύση, περιβάλλον, οικοτουρισμός, απασχόληση, παράδοση, ιστορία από την άλλη. Απόδειξη, δεν υπήρξαν αντιδράσεις για τόσους άλλους Υδροηλεκτρικούς Σταθμούς στην περιοχή μας, στη Βίστριζα κι αλλού, οι οποίοι κατασκευάστηκαν και λειτουργούν.

Με φόντο τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, καλό είναι οι υποψήφιοι να ανακοινώσουν τη θέση τους, γιατί το θέμα αυτό απασχόλησε την τοπική κοινωνία για αρκετό χρονικό διάστημα. Διαφορετικά πρέπει κι εμείς να τους τιμήσουμε ανάλογα

Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων

ΝΕΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ΣΤΟ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟ
Η ΕΤΑΙΡΕΊΑ "NEW WASSERKRAFT" ΞΑΝΑΧΤΥΠΑ


Νομίσαμε ότι με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας θα απαλλαχθούμε από τις προσπάθειες της εταιρείας WasserKraft για την κατασκευή Μικρού ΥδροΗλεκτρικού Εργοστασίου στο Γοργοπόταμο. Δυστυχώς διαψευστήκαμε. Η New WasserKraft επανέρχεται υποβάλλοντας για έγκριση νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την κατασκευή του “ΜΥΗΣ ισχύος 3,15MW στη θέση «Γοργοπόταμος – Πόδι» Ν. Φθιώτιδας”

Όλοι θυμούμαστε πόσο απασχόλησε αυτή η υπόθεση πριν από κάποια χρόνια την τοπική κοινωνία. Η καθολική αντίδραση των φορέων της Λαμίας και του Γοργοποτάμου και η προσφυγή τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας είχε σαν αποτέλεσμα την 2495/2003 απόφαση του ΣτΕ με την οποία ακυρώθηκε η υπ’ αριθμ 108208/23-6-2000 ΚΥΑ έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου «Κατασκευή και λειτουργία ΜΥΗΕ, ισχύος 3,3MW ιδιοκτησίας Τηλ. Φωτεινού στον ποταμό Γοργοπόταμο Ν Φθιώτιδας».

Με την νέα αίτηση της εταιρείας, οι Υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ διαβίβασαν την Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου στις αρμόδιες περιφερειακές υπηρεσίες για να γνωματεύσουν ανάλογα. Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας έχουν στα χέρια τους το φάκελο από 29/3/06. Ως τώρα όλοι τηρούν σιγή ιχθύος, κι αυτό μας ανησυχεί ιδιαίτερα.

Επειδή έχουν δει πολλά τα μάτια μας και επειδή δεν εξέλιπε κανείς από τους λόγους της προηγούμενης αντίδρασης, ζητάμε από τους Δήμους Λαμίας και Γοργοποτάμου αλλά και τους άλλους φορείς να αντιδράσουν άμεσα και να απαιτήσουν την πλήρη απόρριψη της Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα την τακτική της εταιρείας.

Λαμία, 4/5/2006

Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος του ΠΣ των Οικολόγων Πράσινων

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ
ΣΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ
ΤΟ ΝΕΡΟ, ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΟΡΟΣ12.7.2002

Είναι γνωστό ότι το νερό αποτελεί πολύτιμο πόρο για τα νοικοκυριά, τη γεωργία, τη φύση, τη βιομηχανία, την αναψυχή, την ενέργεια, τις μεταφορές. Στη χώρα μας η αφθονία του δεν θεωρείται δεδομένη. Στο μέλλον ενδέχεται να αυξηθούν οι δυσκολίες όσον αφορά την υδροδότηση, τόσο από ποσοτική όσο και από ποιοτική άποψη. Η συνεχής ρύπανση, η υπερβολική χρήση και η κακή διαχείριση υποβάθμισαν σημαντικά την ποιότητα του νερού.

Οι πολιτικές διαχείρισης της ποιότητας και της ποσότητας του νερού αποτελούν ουσιώδη απαίτηση. Η δε πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία Ο κατάλληλος και προσεκτικός σχεδιασμός χρήσεων γης μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην ενίσχυση των προληπτικών μέτρων.

Η ζήτηση του νερού αυξάνεται διαρκώς, ειδικότερα λόγω της αύξησης της κατανάλωσης από τα νοικοκυριά, τη γεωργία και τον τουρισμό. Η υπερβολική χρήση των επιφανειακών υδάτων και η μετατροπή των υγροτόπων σε περιοχές ανάπτυξης άλλων χρήσεων, έχουν καταστρέψει μεγάλες εκτάσεις υδροβιοτόπων.

Το νερό είναι αγαθό «εν ανεπαρκεία» στη φύση. Σήμερα πουλιέται ακριβότερα από το πετρέλαιο. Ένα λίτρο νερού εμφιαλωμένο πουλιέται μέχρι 200 δρχ Δεν χρειάζεται να πούμε τι συμβαίνει στον κόσμο. Στη χώρα μας, για τις ανάγκες ύδρευσης της Αθήνας διοχετεύεται το νερό των λιμνών Μαραθώνα και Υλίκης, το νερό των ποταμών Μόρνου και Εύηνου και δεν ξέρουμε ποιο άλλο στο μέλλον. Είναι γνωστή η κατάσταση της Θεσσαλικής Πεδιάδας και η εκτροπή του Αχελώου, η κατάσταση της Κρήτης, των νησιών του Αιγαίου. Είναι γνωστές οι επισημάνσεις για τον κίνδυνο της ερημοποίησης περιοχών της ελληνικής γης.

Από το Γοργοπόταμο υδρεύεται η πόλη της Λαμίας, οι ανάγκες της οποίας συνεχώς αυξάνονται. Πριν από λίγα χρόνια ζήσαμε τη θερινή περίοδο το πρόβλημα της λειψυδρίας στη Λαμία και τη διαμάχη των ΟΤΑ για την μοιρασιά του νερού. Είναι γνωστό ότι μία - μία οι γεωτρήσεις, με τις οποίες υδρεύονται χωριά του κάμπου της Λαμίας, «βγαίνουν εκτός» λόγω των νιτρικών, όπως και ότι οι φυσικές πηγές «χάνονται» χρόνο με το χρόνο. Ότι φέτος αναμένεται να έχουμε σοβαρό πρόβλημα ύδρευσης στο Δημοτικό Διαμέρισμα του Σταυρού, αλλά και σε άλλα Διαμερίσματα. Ότι οι γεωτρήσεις ξεπερνούν πια τα 100 μέτρα σε πολλές περιπτώσεις, προκειμένου να βρεθεί νερό.

Με λίγα λόγια, στο ερώτημα προστασία του νερού του Γοργοποτάμου ή κατασκευή Μικρού Υδροηλεκτρικού Εργοστασίου, ανεπιφύλακτα απαντούμε ότι προέχει σήμερα η προστασία του νερού. Και μιλάμε πάντα για την συγκεκριμένη περιοχή, τις ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ, και όχι κάποιο ποτάμι, κάποιο φράγμα, κάποια υδατόπτωση

Η πραγματική αντίθεση στο συγκεκριμένο δεν είναι παραγωγή ενέργειας από υδατόπτωση, από τη μια, και φυσικό περιβάλλον από την άλλη, όπως πολλοί ισχυρίζονται. Η πραγματική αντίθεση είναι: Υδροηλεκτρικό Εργοστάσιο στις πηγές του Γοργοποτάμου από τη μια, και νερό, φύση, περιβάλλον, οικοτουρισμός, απασχόληση, παράδοση, ιστορία από την άλλη

ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ, ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗΣ ΑΞΙΑΣ

Οι πηγές του Γοργοποτάμου είναι ένας υδροβιότοπος, μια περιοχή ανεκτίμητης αξίας, η οποία θα αναδεικνύεται διαρκώς λόγω και της μελλοντικής αξίας του νερού. Η περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως σημαντικού φυσικού κάλλους, με τις πηγές, τις μικρές λίμνες, τους καταρράκτες, την χλωρίδα και την πανίδα. Δυστυχώς δεν έχει γίνει ως τώρα κάποια μελέτη για την οικοτουριστική της ανάδειξη. Και είναι επόμενο, όταν ξέρουμε πώς σκέφτεται η Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Τώρα όλοι ανακοινώνουν ανάθεση μελετών.

ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ ΚΑΙ NATURA 2000

Οι Πηγές του Γοργοποτάμου εντάσσονται στο πρόγραμμα NATURA 2000, όπως και όλη η κοιλάδα του Σπερχειού. ¶ρα το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Γεωργίας, αρμόδια Υπουργεία για το Δίκτυο NATURA 2000, οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπόψη τους αυτό τον παράγοντα Επίσης οφείλουν να πάρουν υπόψη τους τη νέα Ευρωπαϊκή «Οδηγία για το Νερό», η οποία έχει στενή σχέση με το Δίκτυο ΦΥΣΗ 2000 και την Οδηγία 92/43. Διαφορετικά για ποια βιώσιμη ανάπτυξη και αειφορία μιλάνε; Γνωρίζουν δε ότι η οιαδήποτε προσφυγή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει σαν αποτέλεσμα την απόρριψη της χρηματοδότησης της συγκεκριμένης επένδυσης γιατί είναι περιοχή προστατευόμενη.

ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ

Το Υπουργείο Γεωργίας οφείλει να γνωρίζει ότι η Διαχειριστική Μελέτη του ΕΘΙΑΓΕ εντάσσει την περιοχή στη διευρυμένη περιφερειακή ζώνη του Εθνικού Δρυμού της Οίτης με όρους προστασίας.

Το καλοκαίρι του 2000 έγινε, για πρώτη φορά, η κατάβαση και η σήμανση του Φαραγγιού του Γοργοποτάμου, από το Αγιο Πνεύμα ως τις πηγές, από ομάδα καταρριχητών σπηλαιολόγων, οι οποίοι το χαρακτηρίζουν ως το πλέον δύσκολο και άγριο πανελλαδικά. Οι καταρριχητές κατέγραψαν σε υψομετρική διαφορά 800 περίπου μέτρων, από τα 1100 μ ως τα 300, 22 μικρούς και μεγάλους καταρράκτες, αντίστοιχο περίπου αριθμό μικρών λιμνών και επισήμαναν την σπάνια και άγρια ομορφιά του Είναι γνωστό επίσης ότι η περιοχή του φαραγγιού αποτελεί βιότοπο -καταφύγιο του αγριοκάτσικου της Οίτης. Αποκτά έτσι μια μοναδικότητα και μια ιδιαίτερη διεθνή σημασία, αξιόλογη για την οικοτουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΥΔΑΤΟΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ

Η παραγωγή ενέργειας από υδατοπτώσεις θεωρείται γενικά ανανεώσιμη, αλλά το οικολογικό κίνημα διατηρεί σημαντική επιφύλαξη, ιδιαίτερα για τις μεγάλες μονάδες. Αυτό βέβαια δεν είναι τυχαίο. Δέστε άποψη Μιχάλη Μοδινού και Δημήτρη Παπαιωάννου και απόφαση του 10ου ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ (Πάτρα 1998)

ΜΙΧΑΛΗ ΜΟΔΙΝΟΥ Δρ Περιβαλλοντολόγου «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ» Εισήγηση στο 10Ο Συνέδριο του Πανελλήνιου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων, Πάτρα 1998, ΠΡΑΚΤΙΚΑ σελίδα 14

«Μια άλλη, η τρίτη πηγή, το νερό, θεωρήθηκε προς στιγμήν ότι ήταν ήπια, αλλά βέβαια το οικολογικό κίνημα φρόντισε αρκετά νωρίς, να αρθρώσει την κριτική του για τις εκτροπές ποταμών και τις κατασκευές φραγμάτων, ένα θέμα το οποίο αποτελεί ακόμη ένα πεδίο εξαιρετικά ενδιαφερουσών διαμαχών. Πιστεύω ότι δύσκολα το παγιδευμένο νερό, τιθασευμένο πια, μπορεί να θεωρηθεί ήπια μορφή ενέργειας. Μπορεί να μην ρυπαίνει όπως τα ορυκτά καύσιμα αλλά οι καταστροφές που επιφέρει στην δίαιτα των νερών, στην συμπεριφορά των βιοτόπων, στην ισορροπία των οικοσυστημάτων, έχω την εντύπωση ότι δεν το κατατάσσουν πια στις ήπιες μορφές ενέργειας, όσο και αν πολλοί θα το ήθελαν αυτό, τουλάχιστον πριν από 10-15 χρόνια»

ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ, Χημικού μηχανικού περιβαλλοντολόγου. «ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» Εισήγηση στο 10Ο Συνέδριο του Πανελλήνιου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων, Πάτρα 1998, ΠΡΑΚΤΙΚΑ σελίδα 26

«ΟΙ ΥΔΑΤΟΠΤΩΣΕΙΣ. Αντιθέτως όσοι επιμένουν στις υδατοπτώσεις παρόλο που γενικά υπάρχει μια προπαγάνδα ότι είναι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποσιωπούν ότι είναι μια μορφή ενέργειας, σε ορισμένες περιπτώσεις χειρότερη από την χρήση του κάρβουνου και του πετρελαίου, γιατί γίνονται αιτία καταστροφών σ' όλο το κατάντι τους. Δηλαδή επιβάλλει την ύπαρξη μόνο εντατικής γεωργίας στο κατάντι, την καταστροφή βιοτόπων, την πλήρη ανατροπή του υδρογεωλογικού ισοζυγίου σε μια περιοχή, με την υφαλμύρωσή του κλπ κλπ»

10ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ,

ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΥΝΕΔΡΩΝ «ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΡΑ»

«... Χρειάζεται αποφασιστική στροφή προς δύο κατευθύνσεις: την εξοικονόμηση ενέργειας αφ' ενός και την τεχνική, οικονομική και πρακτική προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αφ' ετέρου: της ηλιακής, της αιολικής, της γεωθερμικής και ηλιογεωθερμικής, της παλιρροϊκής, της βιομάζας, των βιοκλιματικών εφαρμογών κλπ» Δεν γίνεται καμιά αναφορά στις υδατοπτώσεις ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας

Η ΑΓΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Σε σχέση με την άδεια του συγκεκριμένου εργοστασίου, το Αθηνοκεντρικό σύστημα αγνόησε τους τοπικούς φορείς με τρόπο που θυμίζει διαπλοκές και μόνο. Ο κ Φωτεινός -ή «κ Σκοτεινός», όπως αποκάλεσαν τον επενδυτή επίσημα χείλη, στη σύσκεψη που έγινε στο Γοργοπόταμο- γνώριζε καλά τον τρόπο για να πείσει τα τρία συναρμόδια Υπουργεία προκειμένου να αγνοήσουν τις αποφάσεις του Νομαρχιακού και των Δημοτικών Συμβουλίων..

Τι σημαίνει για την οικολογική θεώρηση η αγνόηση των τοπικών φορέων:

Η Οικολογία έχει αυτοδιοικητική αντίληψη, πιστεύει στη δύναμη και την αυτοοργάνωση των πολιτών. Επιδιώκει την άμεση δημοκρατία σε κάθε επίπεδο με συγκεκριμένα μέτρα, όπως οι συνελεύσεις γειτονιάς, τα δημοψηφίσματα, η εναλλαγή και η ανακλητότητα των όποιων αντιπροσώπων.

Η αγνόηση των οργάνων των τοπικών φορέων και της τοπικής κοινωνίας χωρίς οιαδήποτε προσπάθεια να πεισθούν έστω ότι έχουν άδικο, είναι απαράδεκτη από κάθε άποψη, πόσο μάλλον για την οικολογική αντίληψη .

Η ΕΚΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΚΟΙΤΗΣ

Η εκτροπή της κοίτης κατά 1250 περίπου μέτρα, με όποιες υποσχέσεις ότι θα ρέει στην υπάρχουσα κοίτη το 30% του νερού είναι επικίνδυνη, διότι:

Η σημαντική αυτή μείωση της ποσότητας του νερού σε μια τόσο μεγάλη διαδρομή θα αλλάξει το τοπίο, το μικροκλίμα, την κατάσταση της χλωρίδας και της πανίδας, θα κλείσουν οι λίμνες και οι καταρράκτες και τόσα άλλα, που καμιά οικολογική αντίληψη δεν το επιτρέπει.

Το 30% της ποσότητας, που λένε ότι θα ρέει στην κοίτη, κανένας δεν το εγγυάται. Κανείς δεν είναι σε θέση να το μετράει κάθε φορά. Και για ποια εποχή μιλάνε; το καλοκαίρι δεν έχει ή δεν θα έχει, σύμφωνα με οποιαδήποτε πρόβλεψη, τέτοια ποσότητα, που να επαρκεί το νερό για την λειτουργία του εργοστασίου και να περισσεύει. Είναι πιθανό έτσι να εμπλακούν οι τοπικές κοινωνίες σε δικαστικές διενέξεις με τον επιχειρηματία, ο οποίος θα υπερασπίζεται την επιχείρησή του αδιαφορώντας για την έλλειψη νερού ή για τις δυσμενείς επιπτώσεις για το περιβάλλον. Εκτός κι αν σήμερα δεν ενδιαφέρει τους κυρίους αυτούς η προοπτική και φτιάχνουν ένα εργοστάσιο με κύριο σκοπό την απορρόφηση των χρημάτων της επιδότησης. Κι ας κλείσει αύριο, για να μείνει ένα ακόμη μνημείο στην περιοχή.

Η ροή σ' αυτά τα 1250 μέτρα πιθανόν, μέσα από σχισμές και υπόγεια κανάλια, να τροφοδοτεί με νερό πηγές και υγροτόπους της ευρύτερης περιοχής, που θα στερέψουν, αν αλλάξει ο ρους του ποταμού ή η ρέουσα ποσότητα

ΑΛΛΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

- Ιστορικά, ο Γοργοπόταμος αποτελεί μέρος του Ιστορικού τριγώνου «ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ - ΑΛΑΜΑΝΑ - ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ». Σε πρόσφατη επικοινωνία με την 5η Εφορία Νεωτέρων Μνημείων του Βόλου πήραμε την απάντηση ότι η υπηρεσία τους είναι αντίθετη με την κατασκευή του εργοστασίου. Σε περίπτωση που θεωρηθεί, ότι στο μέλλον μπορεί να συνεχίσει η «ήπια διαχείριση του υδάτινου πλούτου» της περιοχής, θα λειτουργήσουν κι άλλα εργοστάσια, αφού μπορεί να λειτουργήσει και η επένδυση της ΚΟΥΛΑΞΙΖΕΛΗ ΟΕ και του Δήμου Γοργοποτάμου ή ακόμα και άλλου ιδιώτη, ο οποίος θα απαιτήσει ίση μεταχείριση. Ποια θα είναι η τύχη της ιστορικής Γέφυρας του Γοργοπόταμου, την οποία έχουμε υποχρέωση να την εντάξουμε υπό την προστασία της UNESKO, ως τόπο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, και το έχουμε ξεχάσει!

- Θα μπορούσε ακόμη να επικαλεστεί κανείς το τυπικό, ότι δεν έγινε καμιά προκήρυξη για τη μίσθωση ή διαχείριση του χώρου. Αρα ο κ Φωτεινός δεν δικαιούται να μονοπωλεί το φυσικό πλούτο της περιοχής.

- Η επένδυση θεωρείται αμφίβολης προοπτικής είτε γιατί μπορεί να οξυνθούν οι αντιδράσεις, είτε γιατί μπορεί να μειωθεί η ποσότητα του νερού και να γίνει ασύμφορη η απόδοση. ¶ρα το σίγουρο είναι ότι κάποια στιγμή θα κληθεί ο Δήμος να «αγοράσει» το εργοστάσιο και να το διαχειριστεί, αφού «τσεπώσει» ο επενδυτής τα Ευρωπαϊκά χρήματα και γίνει η περιβόητη απορρόφηση. Στη συνέχεια ο Δήμος θα το «κλείσει», προσθέτοντας ένα ακόμα μνημείο στην ιστορία του νερού.

- Οι θέσεις εργασίας, που θα προκύψουν για την απασχόληση στην περιοχή είναι ελάχιστες, ενώ αν δεχθούμε ότι θα έχει επιπτώσεις στην οικοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής, θα στερήσει αρκετές θέσεις εργασίας

ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ κ ΦΩΤΕΙΝΟΥ

Για όσους δεν γνωρίζουν, ο κ Τηλέμαχος Φωτεινός ξεκίνησε τις επενδυτικές του δραστηριότητες εδώ και τρία περίπου χρόνια, όταν υπουργός Γεωργίας ήταν ο κ Τζουμάκας, με αρχική πρόθεση να φτιάξει εργοστάσιο στο ποταμό Λούσιο, στην ορεινή Αρκαδία, αλλά οι κάτοικοι με τις αντιδράσεις τους τον απέπεμψαν. Τελικά κατασκεύασε εργοστάσιο στο ποτάμι του χωριού Λαμπεία (Δίβρη) Ηλείας εκμεταλλευόμενος όλες τις πηγές της λεκάνης της Δίβρης, με σημαντικές ζημίες στο οικοσύστημα της περιοχής. Η Πανελλήνια Εκπολιτιστική Ένωση Λαμπειέων (Διβριωτών) Ηλείας μιλάει για περιβαλλοντικό έγκλημα και για βιβλική δασική και περιβαλλοντική καταστροφή. Δεν σεβάστηκαν ούτε το θρυλικό «Διαβολογιόφυρο», όπως καταγγέλλουν, που καταστράφηκε από τους τόνους των μπαζών. Πίσω δε από τον κ Φωτεινό είναι η ξένη εταιρεία WasserKraft και ετοιμάζεται να κάνει άλλα δύο τέτοια εργοστάσια στον Ερύμανθο ποταμό. Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν σίγουρα οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και επιδοτήσεις τέτοιων επενδύσεων.

Επειδή ορισμένοι επικαλούνται τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας, θυμίζουμε ότι στα πλαίσια της απελευθέρωσης της ενεργειακής αγοράς έχουν κατατεθεί και κατατίθενται προτάσεις για ανάληψη επενδύσεων στο διπλάσιο της δυναμικότητας της ΔΕΗ. Αρα στο διπλάσιο των σημερινών αναγκών της χώρας. Όσο για προτάσεις, που έχουν σχέση με μικρές επενδύσεις του τύπου «ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ», αυτές είναι πάνω από 200, σύμφωνα με όσα έγραψε ο ημερήσιος τύπος. ΄Ε, ας γίνουν οι 199 και ας μην γίνει αυτή του κ Φωτεινού στις πηγές του Γοργοπόταμου!!

Στέφανος Σταμέλλος




ΚΛΕΙΣΤΟ ΤΟ ΔΑΣΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΑΨΗΣ

Είχαμε γράψει στο παρελθόν ότι, αντί να γίνει ένα νέο δασικό χωριό στη Δυτική Φθιώτιδα, ήταν προτιμότερο να διατεθούν χρήματα για υποδομές και έργα στα όμορφα Χωριά της ευρύτερης περιοχής, που φθίνουν συνεχώς και που έτσι κι αλλιώς είναι Δασικά. Δυστυχώς επιβεβαιώθηκε η θέση μας για το ανώφελο της κατασκευής σε σχέση και με το ύψος της επένδυσης. Το Δασικό Χωριό της Μεγάλης Κάψης είναι κλειστό. Τους λόγους δεν τους ξέρουμε, ούτε έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μας. Το αποτέλεσμα είναι αυτό: ΚΛΕΙΣΤΟ. Και το κακό είναι ότι οι φθορές και οι αναγκαίες δαπάνες για επισκευές και συντήρηση πιθανόν να είναι σοβαρά εμπόδια στην επαναλειτουργία του.

Πολλοί θα θυμούνται τα μεγάλα λόγια και τους πανηγυρισμούς των επισήμων στα εγκαίνιά του πριν μερικά χρόνια. Υποσχέσεις, που έρχονται να δέσουν με τα άλλα μεγάλα λόγια για τη μελέτη ανάδειξης της περιοχής του Γοργοποτάμου, το Αρχαιολογικό και Οικολογικό Πάρκο της Όρθρης, το Πάρκο Βιολογικής Γεωργίας στο οροπέδιο της Δυτικής Λοκρίδας, την αξιοποίηση του ιαματικού δυναμικού του Νομού, το Χιονοδρομικό Κέντρο στη Γραμμένη Οξιά σήμερα, και τόσα άλλα. Λόγια για εντυπώσεις και για κατανάλωση.

Στο μεταξύ τα χρόνια περνούν, η Κοινοτική Στήριξη ολοκληρώνεται σιγά σιγά, εκλογές έρχονται και ξανάρχονται, και η Φθιώτιδα ψάχνει να βρει τον δρόμο της “αναπτυξιακής” της προοπτικής και του οικοτουρισμού. Καμία αξιόλογη μελέτη, καμία τεκμηριωμένη ολοκληρωμένη πρόταση. Η επόμενη μεγάλη υπόσχεση ίσως να είναι τα γήπεδα γκολφ. Το περιμένουμε κι αυτό, μόδα είναι. Κατά τα άλλα εμείς ψηφίζοντας επιλέγουμε τους καλύτερους…

Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων



ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΣΩΠΟΥ

Αν γίνει ποτέ η σήραγγα Καλλιδρόμου και η νέα χάραξη της Σιδηροδρομικής Γραμμής, τότε ένα από τα ωραιότερα τμήματα της διαδρομής του τραίνου θα εγκαταλειφθεί. Είναι το τμήμα Κ. Τιθορέας – Λιανοκλαδίου, που κατά ένα μεγάλο μέρος το τραίνο περνάει μέσα από τις γαλαρίες και παίζει κρυφτό μπαινοβγαίνοντας σαν φίδι στις τρύπες. Οι γαλαρίες αυτές, αξίζει να αναφερθεί, κατασκευάστηκαν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα με τις μεθόδους και τα μέσα της εποχής.

Η πρόσβαση στο τμήμα της γραμμής μεταξύ των Σταθμών Ασωπού και Τραχήνας γίνεται μόνο με τα πόδια. Την εποχή που κατασκευάστηκε η σιδηροδρομική γραμμή, η μεταφορά των υλικών και των εργατών γίνονταν με τα ζώα και, ειδικά στο τμήμα αυτό, χρειάστηκε να γίνει ειδικός δρόμος – μονοπάτι, παράλληλος με τη γραμμή. Αυτό έμεινε με το όνομα “Μονοπάτι των Σιδηροδρομικών”
Αξίζει να κάνει κανείς αυτή τη διαδρομή για να απολαύσει το τοπίο, την αγριάδα της φύσης, τις σπηλιές και το φαράγγι του Ασωπού και να θαυμάσει τις γέφυρες και τα πέτρινα αρχιτεκτονικά της γραμμής στα στόμια των γαλαριών και των μικρών ρεμάτων. Η σύγκριση με το σήμερα προκαλεί μελαγχολία και απογοήτευση. Τα τσιμεντένια κατασκευάσματα των νεοελλήνων δεν έχουν καμιά σχέση με την αρχιτεκτονική της πέτρας και το μεράκι του έλληνα στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Τα εγκαίνια της σήραγγας του Μπράλου, της μεγαλύτερης σήραγγας του αρχικού σιδηροδρομικού δικτύου μήκους 2.120 μέτρων, έγιναν τον Απρίλιο του 1904. Γενικά η περιοχή θεωρείται ως μία από τις περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος στην Ελλάδα. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι πως το τοπίο παραμένει σχεδόν αναλλοίωτο, αφού δεν υπάρχει οδικό δίκτυο, παρά μόνο η σιδηροδρομική γραμμή που το διασχίζει.
Πώς μπορούμε να φθάσουμε
Αμέσως μετά το χωριό Θερμοπύλες και το άγαλμα του Λεωνίδα ερχόμενοι από την Αθήνα, στρίβουμε αριστερά προς Δαμάστα και Ηράκλεια. Στο χωριό Ηράκλεια και στη διασταύρωση της παλιάς Εθνικής Οδού Λαμίας – Αθήνας, στρίβουμε αριστερά προς το Μπράλλο και σταματάμε πριν τη γέφυρα του Ασωπού, όπου αφήνουμε τα αυτοκίνητα. Η απόσταση από την Αθήνα είναι περίπου 210 χιλιόμετρα

Ξεκινάμε ακολουθώντας δεξιά τον αγροτικό δρόμο και ανεβαίνουμε περνώντας δίπλα από τους στάβλους. Στα 1000 μέτρα περίπου εγκαταλείπουμε τον αυτοκινητόδρομο και παίρνουμε το μονοπάτι, αριστερά, παράλληλα με το φαράγγι, όπως άλλωστε μας δείχνει και η ταμπέλα του Ορειβατικού Συλλόγου Λαμίας. Το μονοπάτι είναι σχετικά εύκολο, εκτός από κάποια σημεία, που χρειάζονται λίγη προσοχή. Στη διαδρομή έχει κανείς την ευκαιρία να απολαύσει το απότομο φαράγγι, τα απόκρημνα βράχια αλλά και την πλούσια χλωρίδα από πουρνάρια, φιλίκια, σχίνα, κουμαριές, κουτσουπιές, αγριοσυκιές αλλά και πολλές κουνούκλες, κατσικορίγανη, και πάρα πολλά είδη λουλουδιών

Μετά από δύο περίπου ώρες φθάνουμε στο Σταθμό του Ασωπού, απ’ όπου μπορούμε ή να επιστρέψουμε από την ίδια διαδρομή ή να συνεχίσουμε ανεβαίνοντας στην Παύλιανη (σε δύο ώρες περίπου) και να επιστρέψουμε με ΤΑΞΙ ή να ανέβουμε στο Δέλφινο κι από κει, παίρνοντας το μονοπάτι ανάμεσα στο Δέλφινο και τα Δυό Βουνά, να κατεβούμε στο χωριό Βαρδάτες. Τη λύση να γυρίσει κανείς μέσα από τη γραμμή δεν τη συνιστούμε, γιατί είναι επικίνδυνο. Πρέπει να ξέρει ποια ώρα ακριβώς περνούν τα τραίνα και να μπορέσει να αποφύγει να συναντηθεί μαζί τους μέσα στις σήραγγες. Νερό δυστυχώς δεν υπάρχει στη διαδρομή, γι’ αυτό είναι σκόπιμο να υπάρχει η ανάλογη φροντίδα.
Μετά το Σταθμό Ασωπού είναι σήραγγα 350 περίπου μέτρων που καταλήγει στη γέφυρα του Ασωπού, πάνω απ’ το φαράγγι του Ντούνου, το οποίο κατεβαίνει από την Παύλιανη, η γέφυρα της Παπαδιάς, μήκους 352 μέτρων και στη συνέχεια η μεγάλη σήραγγα του Μπράλου. Η περιοχή κατά τη διάρκεια της Κατοχής συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των ανταρτών με τις απανωτές ανατινάξεις των γεφυρών, εκτός της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, και την υποχρέωση της φύλαξης μέχρι και τα τελευταία χρόνια με στρατιωτική φρουρά. Τα στρατιωτικά φυλάκια υπάρχουν και σήμερα. Το Φαράγγι του Ασωπού είναι γνωστό και ως πέρασμα του Εφιάλτη, αφού απ’ αυτή την περιοχή ο Εφιάλτης οδήγησε τους Πέρσες στα νώτα των Σπαρτιατών, που είχαν παραταχθεί στις Θερμοπύλες.
Πρέπει να τονιστεί επίσης ότι έχει ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, γιατί κοντά βρίσκονται η αρχαία Ηράκλεια, η Τραχήνα, η Σιδερόπορτα και ο Κούβελος της Παύλιανης, όπου υπάρχει και Βυζαντινό Κάστρο. Μάλιστα λέγεται ότι το 1997, που έγιναν οι κατολισθήσεις στην περιοχή του Ασωπού και σταμάτησε για ένα μήνα η λειτουργία της γραμμής, βρέθηκαν στο σημείο της κατολίσθησης τέσσερεις τάφοι, απ’ τους οποίους οι δύο ανέπαφοι, που όμως λεηλατήθηκαν σε χρόνο αστραπή …

Ελπίζουμε ότι ο Δήμος Γοργοποτάμου και ο ΟΣΕ θα φροντίσουν να αναδειχθεί η περιοχή και το Μονοπάτι, και να γίνει επισκέψιμη για τους περιπατητές. Είναι δύο ώρες από την Αθήνα και τόσο κοντά στη Λαμία και στη Εθνική Οδό. Άμεσα όμως χρειάζονται κάποια έργα συντήρησης και σε κάποια σημεία να γίνουν ξύλινοι προστατευτικοί φράχτες αλλά και καλύτερη σήμανση. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που το περπατούν. Έρχονται Ορειβατικοί Σύλλογοι από όλη την Ελλάδα, ακόμα και μαθητές από τα Λύκεια της περιοχής, γιατί αποτελεί πράγματι ένα πολύ καλό μάθημα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Στέφανος Σταμέλλος


ΤΕΡΑΣΤΙΟΙ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ ΑΠΟ ΤΑ ΝΙΤΡΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ

12.7.2002
Μόλυνση των νερών από τα νιτρικά και τα φυτοφάρμακα. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός να διακρίνει το πρόβλημα και να υποστηρίξει κάποιες σκέψεις. Τα κακό είναι ότι δεν μιλάνε οι ειδικοί. Αφήνεται έτσι να καλλιεργείται ένα κλίμα εφησυχασμού των ειδικών. Ας ανοίξουμε λοιπόν το θέμα για συζήτηση και όποιος μη ειδικός ή ειδικός μπορεί να καταθέσει την άποψή του ή την εμπειρία του, επιστημονική ή όχι, από τις γραμμές του e-ecology.gr

Είναι φανερό πως το μεγαλύτερο πρόβλημα από τη χρήση των επικίνδυνων φυτοφαρμάκων και των νιτρικών το αντιμετωπίζουν οι περιοχές εκείνες, στις οποίες υπάρχουν εντατικές καλλιέργειες. Η κοιλάδα του Σπερχειού θεωρείται σαν τέτοια. Πέρυσι λέγαμε ότι πολλές γεωτρήσεις των χωριών του κάμπου έχουν υποστεί μόλυνση, με αποτέλεσμα να θεωρούνται επικίνδυνες για ύδρευση. Φέτος ίσως να είναι ακόμα χειρότερα τα πράγματα

Κυκλοφορούν ακόμα, όπως διαβάζουμε, τα φυτοφάρμακα από τη «βρώμικη δωδεκάδα». Σ’ αυτή ανήκουν το Λινέιν (εντομοκτόνο), το Παρακουέιντ (ζιζανιοκτόνο), το Παραθείο (εντομοκτόνο), το Βρωμιούχο Μεθύλιο (απολυμαντικό εδάφους) Σύμφωνα λοιπόν με όσα γράφονται, ένα κιλό φυτοφαρμάκου της «Βρώμικης Δωδεκάδας» είναι αρκετό για να σκοτώσει τόσο πληθυσμό όσο δεν μπορεί να σκοτώσει ακόμα και μια βόμβα μεγάλης ισχύος!

Η άγνοια του παραγωγού, ο οποίος, σ’ ένα βαθμό, δεν γνωρίζει τον κίνδυνο που περικλείουν τα φυτοφάρμακα, δίνει μεγαλύτερη διάσταση στο πρόβλημα. Και η άγνοια αυτή έχει συνέπειες και για τον ίδιο και για την οικογένειά του και για το περιβάλλον και για τους καταναλωτές αγροτικών προϊόντων. Και να σκεφθεί κανείς ότι εντατική χρήση φυτοφαρμάκων γίνεται τα τελευταία 30-40 χρόνια. Σκεφθείτε τι μπορεί να γίνει μετά από 100, ας πούμε, χρόνια… αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός κατανάλωσης φυτοφαρμάκων.

Παράλληλα δεν υπάρχει ελληνική νομοθεσία και να εφαρμόζεται, που να προβλέπει συνταγές γεωπόνων, διακίνηση φυτοφαρμάκων μόνο μεταξύ ενηλίκων κλπ. Η πολιτεία οφείλει να θεσπίσει αυστηρά κριτήρια για τον έλεγχο των φυτοφαρμάκων, κι έχει σοβαρές ευθύνες που δεν το έκανε ως τώρα, ώστε να μην έρθουμε στο σημείο να μην βρίσκουμε ούτε νερό να πιούμε.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί ότι τα φυτοφάρμακα είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τον πλανήτη. Μολύνουν το έδαφος, τα υπόγεια νερά, τα επιφανειακά νερά, τα ίδια τα φυτά, όλους τους ζωικούς και φυτικούς οργανισμούς με τους οποίους έρχεται σε επαφή, την ατμόσφαιρα.

Απλές προτάσεις:
* Να περάσει μέσα από τα διάφορα προγράμματα (επιδοτούμενα, Ευρωπαϊκά κλπ) η αντιμετώπιση του προβλήματος, με σκοπό την εξασφάλιση του μέλλοντος του περιβάλλοντος και της γεωργίας.
* Να προωθηθούν εναλλακτικές μέθοδοι καλλιέργειας, χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων, βιολογικές καλλιέργειες, ή ακόμη καλλιέργειες με τη χρήση λιγότερο τοξικών φυτοφαρμάκων. Ακούμε κι άλλες...

Στέφανος Σταμέλλος

ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΗΣ ΟΡΘΡΥΣ

Στις 24 Αυγούστου 2001 πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης συνάντηση για την ίδρυση Αρχαιολογικού και Οικολογικού Πάρκου στην Όρθρη και με βασική εισηγήτρια καθηγήτρια - αρχαιολόγο του Πανεπιστημίου του Μιλάνου. Μια ακόμη υπόσχεση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και των άλλων τοπικών παραγόντων χωρίς αντίκρισμα. Η ημερίδα υιοθέτησε την πρόταση για ένα καλά οργανωμένο Συνέδριο στα μέσα του Φθινοπώρου, στο οποίο θα γίνονταν αναλυτική παρουσίαση του θέματος με εισηγήσεις και σκοπό την σύσταση ενός φορέα κλπ κλπ. Πότε θα γίνει το Συνέδριο; Η ερώτηση απευθύνεται ιδιαίτερα προς τον κ Νομάρχη

Όμως δεν θα μπορούσε κανείς να πει όχι στη συζήτηση και στις προσπάθειες για μια ανασυγκρότηση, έστω και έτσι, των αρχαιολογικών και ιστορικών αξιών της πλούσιας αυτής περιοχής της Όρθρης. Aλλωστε δεν είμαστε εμείς οι πλέον ειδικοί για να μιλήσουμε. Και είναι κρίμα, μια τέτοια αξιόλογη περιοχή να μην έχει τόσα χρόνια αποκτήσει τον ιστορικό της χάρτη, να μην έχει αποκτήσει το σημείο αναφοράς της, τον φορέα υποδοχής.

Σε ό,τι αφορά την οικολογική διάσταση της συζήτησης, επειδή συνήθως υποβαθμίζεται αυτός ο όρος, είναι σκόπιμο να επισημάνουμε ότι η Όρθρη έχει μια σημαντική θέση στην οικολογική αλυσίδα της περιοχής της Βορειοδυτικής Φθιώτιδας και της κοιλάδας του Σπερχειού.

Σαν τέτοια χαρακτηριστικά επισημαίνουμε τα απέραντα δάση, ιδιαίτερα της Δυτικής της πλευράς, την πλούσια πανίδα με τα καταφύγια των αγρίων ζώων, ιδιαίτερα στο ανατολικό της τμήμα, τη λίμνη της Ξυνιάδας, που πρέπει να ξαναλειτουργήσει και ως ταμιευτήρας νερού για τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου αλλά και σαν ένας πλούσιος βιότοπος στα πλαίσια του οροπεδίου του Δομοκού

Ακόμα να επισημάνουμε τις δυνατότητες που έχει η περιοχή για την προώθηση της βιολογικής καλλιέργειας, την ανάπτυξη του οικοτουρισμού με όρους προστασίας και ιδιαίτερα μετά την λειτουργία της Λίμνης της Ξυνιάδας, την ανάδειξη των πλούσιων αισθητικών τοπίων, των σπηλαίων, των μονοπατιών ιδιαίτερα στην ανατολική της πλευρά, την κατασκευή μικρών φραγμάτων και έργων ορεινής υδρονομίας για την συγκράτηση των φερτών κά

Φοβούμαστε ότι πολλά λέγονται για να λέγονται και όχι για να υλοποιηθούν. Στην Ελλάδα ζούμε. Προτάσεις και προγράμματα χωρίς χρονικό ορίζοντα και δεσμεύσεις, χωρίς την απαλλαγή τους από σκοπιμότητες και λεπτές ισορροπίες, χωρίς προτεραιότητες είναι λόγια κενά. Να θυμίσω μόνο ότι ανάλογες προτάσεις και σκέψεις έχουν ακουστεί και για την Οίτη, που συνδυάζει επίσης όλα αυτά τα χαρακτηριστικά και μάλιστα διαθέτει και τον Εθνικό Δρυμό. Έγινε τίποτα;

Όσο κι αν ακούγεται συνηθισμένο, εμείς προτείνουμε και συμφωνούμε στην ίδρυση ενός Διαχειριστικού Φορέα για την Όρθρη, στον οποίο πρέπει να συμμετέχουν, μαζί με την Νομαρχιακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους άλλους επιστημονικούς φορείς, και οι οικολογικοί φορείς



Ο Δρυοκολάπτης διαβάστε περισσότερα...

ΛΙΘ-“ΑΝΘΡΑΚΑΣ Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ” ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΣΤΗ ΛΑΡΥΜΝΑ ΚΑΙ ΤΟΝ Β ΕΥΒΟΙΚΟ

31.10.2007

Ήρθε στη δημοσιότητα η πρόθεση της εταιρείας ΛΑΡΚΟ για την κατασκευή στη Λάρυμνα μεγάλης μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με πρώτη ύλη εισαγόμενο λιθάνθρακα. Το θέμα έχει σίγουρα συζητηθεί στα αρμόδια υπουργεία και το μόνο που απομένει είναι να ξεπεραστούν οι όποιες αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας με το μικρότερο πολιτικό κόστος. Γι’ αυτό και δεν προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση η σιωπή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, της ΤΕΔΚ και των βουλευτών του νομού. Το θέμα δεν αφορά μόνο την περιοχή της Λάρυμνας και του Δήμου Οπουντίων, αλλά αφορά και άλλες περιοχές στην Εύβοια, τη Βοιωτία και την Αιτωλοακαρνανία. Για μας είναι μια καινούργια υπόθεση, που έρχεται να προστεθεί στον πολύπαθο περιβαλλοντικά νομό μας και ιδιαίτερα στην “αιμορραγούσα” περιβαλλοντικά περιοχή της Λάρυμνας.

Είμαστε αντίθετοι στην κατασκευή του συγκεκριμένου εργοστασίου, που συνοδεύεται με την κατασκευή μεγάλου λιμανιού για τον λιμενισμό και την φορτοεκφόρτωση των φορτηγών πλοίων, και είμαστε στο πλευρό των κατοίκων της περιοχής. Η αντίθεσή μας προέρχεται από την αναμφισβήτητη περιβαλλοντική επιβάρυνση, που θα προκαλέσει στην ευρύτερη περιοχή της Λάρυμνας και του Β Ευβοϊκού, αλλά, το σπουδαιότερο, από τη δέσμευση της χώρα μας για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου στα πλαίσια της εφαρμογής του Πρωτοκόλλου του Κιότο για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Αυτό λογικά σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα και να στραφούμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, περιορίζοντας ταυτόχρονα και τις σπατάλες. Αντί γι’ αυτό βλέπουμε να επιλέγεται ο λιθάνθρακας, τη στιγμή που άλλες χώρες τον απομακρύνουν.

Σε ό,τι αφορά την Λάρυμνα, οι ειδικοί αναφέρουν ότι:
Η εγκατάσταση της μονάδας απαιτεί επιφάνεια ανάπτυξης άνω των 300 στρεμμάτων καθώς και μία πρόσθετη επιφάνεια 100 στρεμμάτων για την αποθήκευση καυσίμου για διάρκεια λειτουργίας του σταθμού 100 ημερών όπως ορίζει η Ε.Ε.
Για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων ρύπων του διοξειδίου του θείου και των οξειδίων του αζώτου, που δημιουργούνται από την καύση, απαιτείται η εγκατάσταση μονάδας αποθείωσης και απονίτρωσης των καυσαερίων, πλέον των ηλεκτροστατικών φίλτρων. Τα παραπροϊόντα της εγκατάστασης αποθείωσης, γύψος μαζί με την τέφρα, πρέπει να διαστρωθούν σε παρακείμενη έκταση. Για ένα σταθμό 800 MW με διάρκεια λειτουργίας σαράντα χρόνια, απαιτείται επιφάνεια χιλιάδων στρεμμάτων για την απόθεση της τέφρας και του γύψου σε βάθος 10 μέτρων.
Για την απονίτρωση των καυσαερίων απαιτείται η έγχυση αμμωνίας ή ουρίας, που είναι βλαβερά τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους περίοικους, διότι εκτός των συνήθων διαρροών, υπάρχουν και εκπομπές κατά τη λειτουργία του σταθμού.
Μέσα στις επιπτώσεις περιλαμβάνονται η πιθανή πρόκληση όξινης βροχής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, και η ιπτάμενη τέφρα υπό μορφή σωματιδίων αναπνεύσιμων, που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του πνεύμονα. Στην ιπτάμενη τέφρα προστίθεται και η σκόνη από την αποθήκευση και διακίνηση χιλιάδων τόνων λιθάνθρακα τον χρόνο, που θα καταναλώνει ως καύσιμο η μονάδα αυτή, καθώς και από το μόνιμο απόθεμα χιλιάδων τόνων, οι οποίοι θα προκαλούν αντίστοιχη σκόνη.
Υπολογίζεται ότι για την ψύξη θα χρησιμοποιείται θαλάσσιο νερό ποσότητας 500.000 - 1.000.000 κυβ. μέτρων το χρόνο, το οποίο θα απορρίπτεται πίσω με μέση θερμοκρασία 50-60 βαθμούς Κελσίου το λιγότερο, με ανυπολόγιστες ζημιές στον ενάλιο πλούτο και την θαλάσσια πανίδα και χλωρίδα.
Πρέπει να υπολογιστεί η μεγάλη κίνηση των «καρβουνάδικων» πλοίων στην θαλάσσια περιοχή του Ευβοϊκού σε καθημερινή βάση, οι ελλιμενισμοί, οι φορτώσεις και εκφορτώσεις κλπ με την γενικότερη επιβάρυνση, απ’ αυτή την κίνηση, της περιοχής, που προσανατολίζεται, ειδικά από την πλευρά της Εύβοιας, στον ήπιο τουρισμό. O Ευβοϊκός θα μπορούσε να γίνει μια θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή με νέα επαγγέλματα και εισοδήματα για τους κατοίκους, με ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος και βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες. Η απουσία ενός μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης οδηγεί σε αποσπασματικές παρεμβάσεις, όπως η κατασκευή μονάδας λιθάνθρακα ή η επέκταση της ΛΑΡΚΟ σε δασικές περιοχές, που υποθηκεύει τις δυνατότητες προώθησης ενός οικολογικού οικονομικού μοντέλου για την ευρύτερη περιοχή
Σ’ αυτά όλα πρέπει να προστεθούν και οι πιθανές χαμηλές ποσότητες ουρανίου, θορίου και άλλων ραδιενεργών ισοτόπων, που συναντάμε στην φύση σαν ιχνοστοιχεία, όπως και πιθανά ιχνοστοιχεία υδραργύρου, η καύση των οποίων μπορεί να προκαλέσει εκπομπές υδραργύρου, που είναι ένα βαρύ μέταλλο με την ιδιότητα να συσσωρεύεται στην τροφική αλυσίδα, ιδιαίτερα επικίνδυνο στα υδατικά οικοσυστήματα. (πηγή: Ένσταση του ΠΑΚΟΕ για το εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα στον Αστακό)
Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουμε ότι πρέπει άμεσα να εγκαταλειφθούν τα σχέδια για κατασκευή νέων μονάδων παραγωγής ενέργειας με λιθάνθρακα. Υποστηρίζουμε τη φορολόγηση των "βρώμικων" πηγών ενέργειας (λιγνίτη, πετρέλαιο, λιθάνθρακα, φυσικό αέριο), την εφαρμογή ενός ενεργειακού δηλαδή φόρου, ο οποίος θα χρηματοδοτήσει προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, προώθησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και στροφής σε οικολογικά καύσιμα. Απαιτείται η προώθηση μιας στρατηγικής σταδιακής εξόδου από το λιγνίτη και το πετρέλαιο μέσα στα επόμενα 30 χρόνια και αύξησης της συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο 30% της παραγόμενης ενέργειας μέχρι το 2020.
Υποστηρίζουμε επίσης:
- Τις αλλαγές στις πολιτικές αλλά και στις καθημερινές συνήθειες των πολιτών. Λέμε όχι στην υποστήριξη ενός άκριτου καταναλωτικού πνεύματος και αντιφατικών διεκδικήσεων (όπως για παράδειγμα η αντίθεση ταυτόχρονα και στις μονάδες λιθάνθρακα και στα αιολικά πάρκα).
- την άμεση υιοθέτηση του κανονισμού για ενεργειακά αποδοτικά κτίρια, εφαρμογή του στα δημόσια και δημοτικά κτίρια. Ενίσχυση των πιο φτωχών νοικοκυριών από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους για την προώθηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στις κατοικίες τους αντί για "επίδομα θέρμανσης".
- την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσα από οργανωμένο διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες και όχι την αντιπαράθεση και την απόρριψη τους χωρίς λογικά επιχειρήματα
- την κατάθεση σχεδίων για εναλλακτικές λύσεις απασχόλησης των εργαζομένων σήμερα στα λιγνιτωρυχεία και στις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ στην Κοζάνη – Πτολεμαϊδα - Μεγαλόπολη και Αλιβέρι.

Πληροφορίες: Στέφανος Σταμέλλος τηλ 6977261256 διαβάστε περισσότερα...

Λαμία: Χαβούζα η Γερμανική Τάφρος

16.02.2007
Xάρη στην “προνοητικότητα” των Γερμανών κατακτητών έγινε το ουσιαστικότερο αντιπλημμυρικό έργο στην Kοιλάδα του Σπερχειού, η γνωστή “Γερμανική Τάφρος”, που ακόμη και σήμερα σώζει καταστάσεις. Αποχετεύει τα νερά από τις υπερχειλίσεις του ποταμού και τα πλημμυρικά νερά από τους βορινούς λόφους και κυρίως από τη λεκάνη του χειμάρρου Ξηριά, ο οποίος κι αυτός εκβάλει στη Γερμανική Τάφρο. Μέχρι το 1994 μάζευε ένα μεγάλο ποσοστό των αστικών λυμάτων της Λαμίας και των οικισμών της περιοχής. Με την έναρξη της λειτουργίας του βιολογικού καθαρισμού της πόλης, αυτό σταμάτησε. Όχι όμως εντελώς.

Μια απλή επίσκεψη στην περιοχή είναι αρκετή να διαπιστώσει κανείς ότι ακόμα και σήμερα αστικά λύματα της πόλης και λύματα των γύρω επιχειρήσεων αποχετεύονται στη Γερμανική Τάφρο. Πολλές φορές, στο ύψος του εργοστασίου SOULIS και στην είσοδο της πόλης από την Εθνική Οδό, αναρωτιόμαστε τι είναι αυτό που μυρίζει. Δεν είναι βέβαια τα ιαματικά της Λαμίας, ούτε τα Ψωρονέρια, που μυρίζουν.

Στη γέφυρα της Εθνικής Οδού, που περνάει η Τάφρος, το χρώμα του νερού είναι μαύρο με τις γνωστές πράσινες και άσπρες φυσαλίδες. Στη διαδρομή μέχρι την οδό Λαμίας – Γοργοποτάμου δέχεται στην αρχή τα βρώμικα νερά του Ξηριά και πιο ψηλά, στο ύψος περίπου του Παγκρατίου, τα βρώμικα νερά του Εσχατορέματος. Σε στεγνές περιόδους δεν είναι τίποτα άλλο παρά οικιακά υγρά απόβλητα και υγρά απόβλητα επιχειρήσεων. Ο υπερτροφισμός σε όλο το μήκος δηλώνει την παρουσία έντονης ρύπανσης. Στην κοίτη και στις όχθες είναι πεταμένα κάθε είδους σκουπιδιών, από πλαστικά εδαφοκάλυψης μέχρι οικιακά και αγροτικά απορρίμματα Δύο τουλάχιστον στάβλοι ρίχνουν τις κοπριές, και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να σκεφθεί. Οι μυρωδιές είναι αφόρητες. Θα περίμενε κανείς να συναντήσει υδρόβια πουλιά και ερπετά. Δυστυχώς δεν υπάρχει ψυχή ζώσα!

Σήμερα στην ευρύτερη περιοχή κοντά στο SOULIS, που περνάει η Τάφρος, αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους αρκετές νέες επιχειρήσεις, διάφορες αντιπροσωπείες κλπ. Θα υποχρεωθούν άραγε να ενσωματώσουν στις τιμές των προϊόντων τους, εκτός από την παρουσία των διαφόρων εντόμων, και τις μυρωδιές της Τάφρου;;

Διαβάζουμε ότι ένα από τα 9 “πράσινα εγκλήματα”, που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για θεσμοθέτηση, είναι: “η παράνομη επεξεργασία, εναπόθεση, απόρριψη, αποθήκευση, μεταφορά, εξαγωγή ή εισαγωγή λυμάτων συμπεριλαμβανομένων επικίνδυνων ουσιών που προκαλούν ή είναι ικανές να προκαλέσουν … σοβαρή βλάβη στην ποιότητα του αέρα, του εδάφους, των υδάτων, στην πανίδα ή στη χλωρίδα”

Αυτό προς γνώση και συμμόρφωση. Και νομίζουμε ότι η δημοτική αρχή και οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν την υποχρέωση να καθαρίσουν τη Γερμανική Τάφρο και να σταματήσει η ρύπανση του Μαλιακού Κόλπου, που είναι ο τελικός αποδέκτης όλων αυτών
Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων



------------------------------------------
Τηλ 2231021007 κιν 6977261256
sstamell@otenet.gr http://www.e-ecology.gr διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΡΙΝΗ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΘΕΣΕΙΣ

(ένα μόνιμα επίκαιρο θέμα)
Ιούλιος 2007
Είμαστε στο μέσο της θερινής περιόδου και η κακή εμπειρία των τελευταίων ημερών πολλαπλασιάζει τις ανησυχίες όλων μας όσον αφορά τον κίνδυνο των πυρκαγιών στη χώρα μας και στο Νομό μας. Κανείς δεν έχει αυταπάτες ότι οι πυρκαγιές θα σταματήσουν. Δυστυχώς η πραγματικότητα μας πείθει ότι οι καιροί είναι δύσκολοι για τα δάση και για το φυσικό περιβάλλον. Δεν μένει λοιπόν παρά να προετοιμαζόμαστε καθημερινά και να οργανώνουμε τις δυνάμεις μας, η κοινωνία και η πολιτεία, για την αντιμετώπιση του κινδύνου, με σκοπό κάθε φορά να ελαχιστοποιούμε τα τραγικά αποτελέσματα.
Επιμένουμε στον Ενιαίο Φορέα Δασοπροστασίας με προτεραιότητα στην πρόληψη και με τις βασικές αρχές, που περιέγραψε η Διακομματική Επιτροπή της Βουλής πριν από λίγα χρόνια.
Είναι ανάγκη να εξασφαλιστεί αυτό: Στο ισοζύγιο «πρόληψη – καταστολή» το σύστημα να γέρνει προς την πρόληψη, πράγμα που θα μπορούσε να το κάνει αποτελεσματικό. Οι δε αποφάσεις να λαμβάνονται με βάση τους κανόνες της επιστήμης και όχι τα συντεχνιακά και τα άλλα συμφέροντα. Αυτό προϋποθέτει την ενεργοποίηση της κοινωνίας, την ενημέρωση με όλες τις μορφές, την οργανωμένη παρουσία των εθελοντών και των πυροφυλάκων σ’ αυτούς τους τρεις κρίσιμους μήνες, σε συνδυασμό με τη συντήρηση του υπάρχοντος οδικού δικτύου στα δάση και τη δημιουργία υποδομών αντιπυρικής προστασίας Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει το πλαίσιο, τη βάση, πάνω στην οποία θα στηριζόταν ο αντιπυρικός αγώνας.
Κύριες αιτίες των πυρκαγιών, πέρα από τους δόλιους εμπρησμούς, μπορούμε να πούμε ότι είναι:

• Οι χωματερές
• Οι φωτιές για το κάψιμο των καλαμιών από τους αγρότες
• Οι ψησταριές στο δάσος
• Οι σπινθήρες των τραίνων
• Τα βραχυκυκλώματα στο δίκτυο της ΔΕΗ
• Η αυτοανάφλεξη (σκουπίδια, σπασμένα τζάμια)
Οι πυρκαγιές όμως στο μεγάλο μέρος τους έχουν ως πρώτη «εστία» την αδιαφορία και την έχθρα πολλές φορές απέναντι στο περιβάλλον. Έχουμε φθάσει δυστυχώς οι πολίτες αυτής της χώρας να θεωρούμε «περιβάλλον» άξιο για φροντίδα μονάχα το σπίτι μας και το πολύ την αυλή μας, και ό,τι άλλο ας «πάει να καεί». Για παράδειγμα, αυτές όλες οι σακούλες, που βλέπουμε δεξιά και αριστερά στους δρόμους, στις ρεματιές και στις στροφές, κάποιοι τις ρίχνουν. Έ, η απόσταση ανάμεσα στις πλαστικές σακούλες των σκουπιδιών στις ρεματιές ως τις πυρκαγιές στα δάση, άμα το καλοσκεφτούμε, είναι ελάχιστη
Για την οργάνωση της πρόληψης επισημαίνουμε και προτείνουμε τα εξής:
Σε κάθε πόλη και χωριό πρέπει να μελετηθεί και να υλοποιηθεί ΣΧΕΔΙΟ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ με την καταγραφή - αποτύπωση του χώρου ευθύνης και του χάρτη της περιοχής τους, με τους δασικούς δρόμους και την κατάστασή τους από άποψη συντήρησης, με τα πυροφυλάκια,, τους κρουνούς, τις υδατοδεξαμενές και τις οργανωμένες ομάδες πυροφυλακής με υπεύθυνους επικεφαλείς δημοτικούς ή κοινοτικούς συμβούλους
Το Συντονιστικό Νομαρχιακό Όργανο (Σ.Ν.Ο.) περιοδεύοντας σε όλα τα χωριά να παρουσιάσει το σχέδιο και να αναλύσει τις ευθύνες των κατοίκων και των τοπικών παραγόντων, ιδιαίτερα στις περιοχές υψηλής επικινδυνότητας, όπως η Λοκρίδα και ο Δομοκός. Με ευθύνη του Σ.Ν.Ο να συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία, που αποτελούν τα επί μέρους ΣΧΕΔΙΑ και να ελεγχθούν ως προς την πληρότητα και την επάρκειά τους. Το Σ.Ν.Ο πρέπει να γνωρίζει σήμερα ποιες πόλεις και χωριά στο Νομό διαθέτουν πλήρες ΣΧΕΔΙΟ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, πόσες και ποιες ομάδες εθελοντών λειτουργούν, τους επικεφαλείς με τους αντικαταστάτες τους, στοιχειώδη υποδομή που διαθέτουν, πόσα και πού πυροφυλάκια είναι στελεχωμένα, τους κρουνούς και τις υδατοδεξαμενές σε κάθε περιοχή. Να γνωρίζει πόσες χωματερές υπάρχουν, πού είναι και σε τι κατάσταση η κάθε μια από άποψη δασοπροστασίας. Σε συνεργασία με τον ΟΣΕ να γίνει έλεγχος του σιδηροδρομικού δικτύου και να καθαριστούν τα επικίνδυνα χόρτα κοντά στις ράγες. Το ίδιο με τη ΔΕΗ να ελεγχθεί το δίκτυό της από την άποψη των βραχυκυκλωμάτων στις δασικές περιοχές. Να ελεγχθούν όλοι οι σκουπιδότοποι αν πληρούν τους κανόνες αντιπυρικής προστασίας.
Είναι σκόπιμο να σταλεί προς κάθε κατεύθυνση ένα αυστηρό μήνυμα για τους επαγγελματίες εμπρηστές, ιδιαίτερα στις περιοχές που έχουμε «καταγράψει» πυρκαγιές από «άγνωστες αιτίες» και που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, είτε είναι για δημιουργία βοσκοτόπων είτε για τη δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων και οικοπέδων.
Να γίνει συντονισμός των υπευθύνων σε κάθε Δήμο από το Σ.Ν.Ο με τη δημιουργία ενός άτυπου δικτύου 25 περίπου υπηρεσιακών παραγόντων (1 από κάθε Δήμο) και άλλων 25 περίπου εθελοντών (1-2 από κάθε Δήμο επίσης), οι οποίοι θα έχουν καθημερινή ενημέρωση, θα διαθέτουν υποδομή σε φαξ και INTERNET, θα εκπαιδευτούν με σεμινάρια και επισκέψεις σε άλλους νομούς και Δήμους
Να δοθεί προτεραιότητα στη στελέχωση 1-2 πυροφυλακίων σε κάθε Δήμο σε 24ωρη βάση και με πλήρη έλεγχο του χώρου ευθύνης τους, με έμφαση στους χώρους υψηλού κινδύνου και στην ανάπτυξη ενός σχεδίου ενεργοποίησης του δημότη. Αν με τα χρήματα αυτά στελεχωθούν 40 πυροφυλάκια σ’ όλο το Νομό σε 24ωρη βάση και με διαδημοτική συνεργασία, νομίζουμε ότι καλύπτεται ένας σημαντικός κίνδυνος με σχετικά μικρό κόστος.
Η Πυροσβεστική Υπηρεσία πρέπει να έχει σε καθημερινή βάση πυροσβεστικά οχήματα κοντά στο δάσος. Να έχει χάρτη με όλους τους δασικούς δρόμους που έχουν βατότητα, την καταλληλότητά τους, τους κρουνούς και τις υδατοδεξαμενές σε κάθε περιοχή.
Η δασική υπηρεσία να συμμετάσχει στην πρόληψη και την καταστολή κάτω από συγκεκριμένο σχέδιο. Είναι αδιανόητο από το σχέδιο της πρόληψης και της καταστολής να απουσιάζει η δασική υπηρεσία εντελώς, λες και δεν είναι δικό της θέμα το δάσος.
Έτσι θα μιλάμε για πλήρη συνεργασία των αρμοδίων υπηρεσιών μέχρι τη συγκρότηση του Ενιαίου Φορέα Δασοπροστασίας.
Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος του ΠΣ των Οικολόγων Πράσινων διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΤΑΛΑΝΤΗΣ

Ανακοινώθηκε επίσημα από τον κ Νομάρχη στο 4ο Αναπτυξιακό Συνέδριο της Περιφέρειας με θέμα «Τουρισμός και Ανάπτυξη» ότι ετοιμάζεται μεγάλη επένδυση στην περιοχή του Εξάρχου της Αταλάντης από την Εταιρεία Atalanti Hills, ελληνοβρετανικών συμφερόντων, που ξεπερνά τα 2 δις ευρώ και με τεχνικό σύμβουλο της επένδυσης την ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕ.

Σύμφωνα με τη δήλωση του κ Χειμάρα, σε μια έκταση 12 χιλιάδων στρεμμάτων θα δημιουργηθούν υπερπολυτελή ξενοδοχεία, ένα συγκρότημα με παραθεριστικές κατοικίες (σε 1500 τις ανεβάζει η ίδια η Atalanti Hills), τρία γήπεδα γκολφ, βιολογικές καλλιέργειες, επισκέψιμο οινοποιείο, επεξεργασία αρωματικών φυτών με μονάδα τυποποίησης και μαγαζιά καθώς και 45 χιλιόμετρα μονοπατιών. Όλοι καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για μια πόλη τουλάχιστον 6000 κατοίκων.

Μας εντυπωσιάζει η άνεση με την οποία εκφράζεται ο κ Νομάρχης. Χωρίς καμιά επιφύλαξη λέει ότι «η υλοποίηση αυτής της επένδυσης λειτουργεί κανονικά» και εκφράζει την ικανοποίησή του, γιατί θα δοθεί ώθηση στον τουρισμό στη Φθιώτιδα και θα δημιουργηθούν εκατοντάδες θέσεις εργασίας. Έτσι, γενικά και αόριστα.

Μας εντυπωσιάζει όμως περισσότερο γιατί μια τέτοιου μεγέθους επένδυση για «ανάπτυξη» της περιοχής (α) απλά ανακοινώθηκε, αντί να αποτελέσει αντικείμενο ευρείας ενημέρωσης και δημόσιας συζήτησης και διαβούλευσης από πολύ καιρό πριν, μια που οι επιπτώσεις της στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία της ευρύτερης περιοχής θα είναι πολύ σημαντικές και (β) δεν έχει συζητηθεί καμιά εναλλακτική λύση βιώσιμης ανάπτυξης της περιοχής που να αφορά τις τοπικές κοινωνίες στα πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού και σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο. Έστω και καθυστερημένα, λοιπόν, εκτιμούμε ότι πρέπει να ενημερωθεί άμεσα και εκτενώς η τοπική κοινωνία για τις επιπτώσεις αυτής της επένδυσης και για τις εναλλακτικές επιλογές ανάπτυξης που προσφέρονται.

Γνωρίζουμε πολύ καλά, και θα το γνωρίζουν όλοι οι αρμόδιοι, ότι παρόμοιες επενδύσεις σχεδιάζονται σ’ όλη την Ελλάδα γιατί η κτηματαγορά έχει αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή «αξιοποίησης» κάθε γωνιάς της χώρας. Διάφορες περιοχές, ακόμα και προστατευόμενες, είναι στο στόχαστρο «μεγάλων» ξένων, αλλά και Ελλήνων, επενδυτών, που ονειρεύονται να εγκαταστήσουν στα πιο παρθένα μέρη της χώρας χιλιάδες βίλες, γήπεδα γκολφ, συνεδριακά κέντρα, θαλασσοθεραπείες, υπερπολυτελή ξενοδοχεία και εμπορικά πάρκα. Πρόκειται για μικρές πόλεις παραθεριστικού χαρακτήρα, που θα εγκλωβίζουν τους πελάτες σ’ ένα κλειστό σύστημα, το οποίο δεν θα έχει καμιά σχέση με την τοπική οικονομία και κοινωνία. Το κάθε συγκρότημα θα διαχειρίζεται όλες τις οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν στις προμήθειες, το εμπόριο, την ψυχαγωγία, τη διατροφή, τη μετακίνηση, και τις εκδρομές των πελατών.

Δυστυχώς οι επενδυτές βρίσκουν πρόθυμους συμμάχους στην κυβέρνηση, στην αντιπολίτευση, στην αυτοδιοίκηση, στις μελετητικές εταιρείες, αλλά στην πραγματικότητα η «φέρουσα ικανότητα» κάθε περιοχής έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα σχέδιά τους. Κατασπατάληση των υδατικών και εδαφικών πόρων (με εμφανέστατο τον κίνδυνο υφαλμύρωσης και πτώσης των υδροφορέων όπως και υποβάθμισης του εδάφους και ερημοποίησης), αλλοίωση του φυσικού τοπίου, υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, άστοχη αλλαγή των χρήσεων γης και αποχαρακτηρισμός δασικών περιοχών, μεγάλες απαιτήσεις σε ενέργεια, περιορισμός των δυνατοτήτων αυτοδύναμης βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης και αρνητικές συνέπειες στη τοπική οικονομία είναι μόνο μερικά από τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργούνται.

Μερικά ερωτήματα που θα έπρεπε να απασχολήσουν κάθε αρμόδιο φορέα αλλά και την κοινωνία των ενεργών πολιτών για την επένδυση στον Έξαρχο είναι:
- Έχει ελεγχθεί/τεκμηριωθεί η συμβατότητα της επένδυσης με το Χωροταξικό Σχέδιο Στερεάς Ελλάδας;
- Έχει εκπονηθεί και εγκριθεί (κατόπιν ανοικτής δημόσιας διαβούλευσης πάντα) ΣΧΟΑΑΠ της περιοχής Αταλάντης;
- Έχουν συζητηθεί εναλλακτικές λύσεις ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής με κατάλληλη αειφορική αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων της;
- Διασφαλίζεται η αειφορία των φυσικών και άλλων πόρων της ευρύτερης περιοχής από τη συγκεκριμένη χρήση της επένδυσης; Η εκτεταμένη αλλαγή χρήσης γης (12.000 στρέμματα) και η καταστροφή της παρθένας βλάστησης, είναι σίγουρο ότι θα επιφέρει σημαντική επιβάρυνση στους φυσικούς πόρους, όπως προαναφέρθηκε, με κύριες αυτές στους υδατικούς πόρους, το έδαφος και τα οικοσυστήματα. Οι συνέπειες αυτής της επιβάρυνσης είναι κυρίως οικονομικές και αναπτυξιακές. Θα στερηθούν αυτούς τους πόρους εναλλακτικές δραστηριότητες να αναπτυχθούν τώρα και στο μέλλον και θα εκτραπούν χρηματικοί πόροι, που θα μπορούσαν να στηρίξουν αυτές τις εναλλακτικές αντί για τη συγκεκριμένη επένδυση.
- Πως λαμβάνονται αναπτυξιακές αποφάσεις και γίνονται δεσμεύσεις για υδροβόρες δραστηριότητες, χωρίς να έχει εκπονηθεί προηγουμένως το Σχέδιο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του Υδατικού Διαμερίσματος Στερεάς Ελλάδας σύμφωνα με την Οδηγία-Πλαίσιο για το Νερό του 2000; Είναι γνωστό ότι ένα γήπεδο γκολφ 18 οπών στη Μεσογειακή ζώνη χρειάζεται τόσο νερό όσο μια πόλη 5-10 χιλιάδων κατοίκων (περίπου ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα). Είναι επίσης γνωστό ότι η Στερεά Ελλάδα συνολικά αλλά και η συγκεκριμένη περιοχή, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, θεωρείται ελλειμματική σε ό,τι αφορά το υδρολογικό ισοζύγιο. Στις παράλιες περιοχές αντλείται υφάλμυρο νερό ακατάλληλο για πόση. Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης, η περιοχή της Λοκρίδας ανήκει στις περιοχές της Ελλάδας αυξημένου κινδύνου (κίτρινη ζώνη) λόγω αλάτωσης των εδαφών.
- Έχει ενημερωθεί η κοινή γνώμη για τις σοβαρές περιβαλλοντικές (φυτοφάρμακα, μεταλλαγμένα ή εισαγόμενα γρασίδια, κατανάλωση νερού, εδάφους, ενέργειας, παραγωγή αποβλήτων, κ.λ.π.) και κοινωνικο-πολιτιστικές επιπτώσεις των γηπέδων και των θερέτρων γκολφ γενικά και της συγκεκριμένης επένδυσης ειδικά;
- Έχει ενημερωθεί η τοπική κοινωνία (άρχοντες και αρχόμενοι) τι είδους και για ποιον είναι οι περίφημες θέσεις εργασίας στην επένδυση;
- Μόνο αυτά τα οφέλη θα έχει η τοπική κοινωνία; Δεν υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας; Ποιοι θα καρπωθούν τα οφέλη της επένδυσης;
- Και μόνο οφέλη έχει μια επένδυση; Γιατί δεν αναφέρονται όλα τα στοιχεία που συνθέτουν το συνολικό κόστος (συμπεριλαμβανομένων των υποδομών, περιβαλλοντικού κόστους, ενέργειας και νερού, κ.α.) και ποιος θα το αναλάβει;
- Έχει ληφθεί γενικά υπόψη η φυσική, οικονομική, κοινωνικο-πολιτιστική “φέρουσα ικανότητα” της περιοχής σε υλικο-τεχνικές και κοινωνικές υποδομές για την αποφυγή αρνητικών βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων επιπτώσεων;
- Ποιος εγγυάται ότι τα επενδυτικά σχέδια θα υλοποιηθούν και θα αποδώσουν τα υποσχόμενα οφέλη; Έχουν ληφθεί υπόψη οι επιπτώσεις μιας πιθανής χρεοκοπίας (άρα και εγκατάλειψης) των γηπέδων γκολφ, όταν αυτό είναι ένα συχνό φαινόμενο και αρκετά πιθανό, λόγω του ισχυρού ανταγωνισμού από άλλους φτηνότερους προορισμούς στην ευρύτερη γειτονιά της Ελλάδας;
- Ποιος είναι ο ρόλος της ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΕ; Θεωρείται μήπως αγροτουριστική επένδυση ήπιας μορφής το προτεινόμενο έργο; Δεν είναι τόσο φανερό αν το συγκρίνει κανείς με το πως ορίζεται ο αγροτουρισμός στον ιστότοπο της ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΕ. Ή μήπως χαρακτηρίζεται έτσι για να εξασφαλιστεί η μέγιστη επιδότηση της επένδυσης από το Δ’ ΚΠΣ; Άρα να υποθέσουμε ότι το ενδιαφέρον εστιάζεται στις επιδοτήσεις; Γιατί οι επιδοτήσεις να μην στηρίξουν την αυτο-οργάνωση και ανάπτυξη της περιοχής από τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες και προς όφελος τους;
- Έχει ληφθεί υπόψη ποιες άλλες επενδύσεις θα ακολουθήσουν στην περιοχή που θα έχουν τις ίδιες επιπτώσεις; Πως γίνονται όλα αυτά ερήμην δημόσιου σχεδιασμού γενικά;
Ύστερα απ’ όλα αυτά, το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο σωστό είναι να προγραμματίζονται με τέτοιο τρόπο επενδύσεις υψηλού κινδύνου και με σοβαρές περιβαλλοντικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις. Η ανάπτυξη στοχεύει, με τη σωστή χρήση του χρήματος, την τήρηση των θεσμών και το σεβασμό και την προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής, στην άνοδο του μορφωτικού και βιοτικού επιπέδου, στη σταθερή απασχόληση και στην εξάλειψη των κοινωνικών ανισοτήτων στο διηνεκές.

Οφείλουμε όλοι μας, και ιδιαίτερα το ενεργό κίνημα των πολιτών, να επισημάνουμε αυτές τις πλευρές του ζητήματος και να απαιτήσουμε διάλογο και ενημέρωση. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και ο κ Νομάρχης, η Περιφέρεια και τα αρμόδια Υπουργεία δεν έχουν δικαίωμα να παρακάμπτουν την τοπική κοινωνία και να την εγκαταλείπουν στην άγνοια. Σε κάθε περίπτωση ο διάλογος θα γίνει. Μόνο που πρέπει να γίνει έγκαιρα, οργανωμένα και αποτελεσματικά

Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝΧ.Υ.Τ.Υ και ΟΧΙ Χ.Υ.Τ.ΑΔιαλογή στην πηγή ΤΩΡΑ!

Το ζήτημα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα της χώρας, με σοβαρές περιβαλλοντικές, οικονομικές, αναπτυξιακές και κοινωνικές συνέπειες.
Οι ΟΤΑ, σε συνάρτηση με την πολιτική που ακολούθησαν οι Νομαρχιακές Διοικήσεις, η κεντρική Διοίκηση και οι Κυβερνήσεις επί 20–30 χρόνια, φέρουν σοβαρότατες ευθύνες για τη δημιουργία πληθώρας οξύτατων προβλημάτων στο φυσικό περιβάλλον, στα οικοσυστήματα, στην υγεία μας αλλά και στα οικονομικά μας, με την άναρχη, ανεξέλεγκτη και παράνομη απόρριψη σκουπιδιών – επί σειρά ετών μέχρι και σήμερα– οπουδήποτε. Πρόκειται για παράνομες πρακτικές τις οποίες ακολουθούν, δυστυχώς, απαρέγκλιτα όλες οι Δημοτικές Αρχές του Νομού με την ανοχή και της ίδιας της Διοίκησης και των Κυβερνήσεων
Η κατάσταση και στη Φθιώτιδα είναι το ίδιο απαράδεκτη. Αυτό που εισπράττει ο απλός πολίτης είναι ο αυτοσχεδιασμός, η αναποτελεσματικότητα όλων των εμπλεκομένων αρμόδιων φορέων του Νομού αλλά και η ρύπανση και η μόλυνση του περιβάλλοντος από την ανεξέλεγκτη διαχείριση των απορριμμάτων μας. Ο σχεδιασμός των Δημοτικών και Κοινοτικών Αρχών για την ανακύκλωση, πλην του Δήμου Λαμίας που κάνει τα πρώτα δειλά βήματά του, είναι ανύπαρκτος. Περίεργη είναι και η αντιεπιστημονική χωροθέτηση από την Πολιτεία Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) και όχι Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), όπως προβλέπεται από την αντίστοιχη νομοθεσία και τις ανειλημμένες υποχρεώσεις της χώρας μας


Απευθυνόμαστε στην κοινωνία της Φθιώτιδας κάνοντας μια εναλλακτική πρόταση σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (βλέπε παρακάτω) και εμπλουτισμένη με προτάσεις για την διαχείριση των απορριμμάτων

Προτείνουμε τον ΑΝΟΙΚΤΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ώστε να πληροφορηθούμε όλοι υπεύθυνα για το πρόβλημα, το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και τα βήματα που οφείλουμε να κάνουμε, για ένα υγιεινό περιβάλλον για όλους μας, την προστασία της φύσης και την αειφόρο ανάπτυξη του Νομού μας.

Διευκρινίζουμε ευθύς εξ αρχής ότι η πρόταση:
 Δεν ανατρέπει τον υπάρχοντα σχεδιασμό σε επίπεδο Νομού, από την άποψη χωροθέτησης και επιλογής συγκεκριμένης τοποθεσίας για τη δημιουργία χώρου υγειονομικής ταφής.
 Δεν προκαλεί καμία καθυστέρηση στον υπάρχοντα σχεδιασμό σε επίπεδο Περιφέρειας και Νομού, ως προς την τήρηση των καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων σχεδιασμού, κατασκευής και έναρξης λειτουργίας των απαιτούμενων δράσεων και έργων έως το 2008.
 Ζητά όμως τον άμεσο και ουσιαστικό αναπροσανατολισμό του σχεδιασμού ως προς τους στόχους. Επιγραμματικά : Διαλογή στην Πηγή – ΧΥΤΥ, όχι ΧΥΤΑ.
 Προσδιορίζει συνολικά το πλαίσιο διαμόρφωσης και εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων του νομού από τώρα. Δεν μεταθέτει για μετά το 2010 δράσεις και έργα που μπορούν να υλοποιηθούν από ΣΗΜΕΡΑ, διότι: α) Αποτελούν εδώ και αρκετά πλέον χρόνια ελάχιστη περιβαλλοντική επιταγή, β) Οι χρηματοδοτικοί πόροι για την υλοποίησή τους είναι σήμερα διαθέσιμοι, πράγμα που είναι αβέβαιο έως απίθανο εάν θα συμβαίνει το 2010 και μετά, γ) Ενεργοποιούν τους πολίτες και επιτυγχάνουν την εκ των ουκ άνευ για την επίλυση του οξύτατου προβλήματος των απορριμμάτων κοινωνική συναίνεση, δ) Είναι ρεαλιστικά υλοποιήσιμα από την άποψη του καθορισμένου χρονικού προγραμματισμού.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ

Oι Δήμοι και οι Κοινότητες του Νομού πρέπει και μπορούν και είναι υποχρεωμένοι από το Νόμο άμεσα να αναλάβουν τις εξής πρωτοβουλίες και δράσεις:

1. Για να αποφύγουμε τα χειρότερα, ΣΤΟΠ! στην ανεξέλεγκτη, στις περισσότερες των περιπτώσεων παράνομη, διάθεση απορριμμάτων, ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ !
Εκπόνηση ολοκληρωμένου σχεδίου αποκατάστασης όλων των (παράνομων) χωματερών, Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), εντός των ορίων του Νομού, μέσα στις προθεσμίες που καθορίζει ο νόμος και με τη χρηματοδότηση που εξασφαλίζει το ΥΠΕΧΩΔΕ ή το ΠΕΠ.
Διατήρηση και λειτουργία ενός μόνον, εγκεκριμένου και αδειοδοτημένου, ΧΑΔΑ για κάθε έναν ΟΤΑ, έως το τέλος του 2008 που αποτελεί την καταληκτική ημερομηνία για την οριστική παύση και αυτών των ΧΑΔΑ.

2. Άμεση έναρξη της διαλογής των απορριμμάτων στην πηγή με το διαχωρισμό των απορριμμάτων σε τρεις κατηγορίες:
α. Τις ανακυκλώσιμες συσκευασίες όπως η διαδικασία διαχείρισής τους ρυθμίζεται από το Νόμο 2939/2001.
β. Το οργανικό κλάσμα (υπολείμματα της κουζίνας των νοικοκυριών, των οπωροπωλείων, των καταστημάτων εστίασης, των εργαστηρίων που έχουν υπολείμματα οργανικών κλασμάτων κ.λπ.).
γ. Τα μη ανακυκλώσιμα που δεν περιλαμβάνονται στην 1η κατηγορία και 2η κατηγορία. Δηλαδή γενικά τα «βρώμικα» όπως π.χ πάνες, λερωμένα πανιά, λαδωμένα ή βρώμικα χαρτιά ή πλαστικά, υπολείμματα των τσιγάρων, και γενικά μικροαντικείμενα χωρίς ιδιαίτερη αξία που δεν ανήκουν στις δύο πιο πάνω κατηγορίες.
Προϋπόθεση για τη διαλογή στην πηγή αυτών των τριών κατηγοριών είναι η ύπαρξη μέσα στα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, τα καταστήματα, τα γραφεία, τις Υπηρεσίες, τις βιοτεχνίες, τις βιομηχανίες ΤΡΙΩΝ (3) τριών ειδών ΚΑΔΩΝ, όπου θα τοποθετούνται κατά κατηγορία τα τρία είδη στερεών απορριμμάτων
Επίσης, απαραίτητη είναι και η ύπαρξη των ιδίων κατηγοριών Δημοτικών Κάδων, δηλ. ΤΡΕΙΣ (3) αντίστοιχοι ΚΑΔΟΙ.

Στους μεγάλους Δήμους, όπως η Λαμία με μεγάλο αστικό πληθυσμό, κι όπου αλλού εκτιμηθεί, θα πρέπει να δημιουργηθούν ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΛΑΤΕΙΕΣ (βλέπε παράρτημα παρακάτω), μέχρι να δημιουργηθούν εγκαταστάσεις μηχανικής κομποστοποίησης, όπου το οργανικό κλάσμα θα μετατρέπεται σε κομπόστ για τις καλλιέργειες.
Τα ανακυκλώσιμα θα οδηγούνται στις αντίστοιχες βιομηχανίες για ανακύκλωση. Τα απορρίμματα της τρίτης κατηγορίας («βρώμικα»), που δεν αναμένεται να αποτελούν πάνω από το 20-25% του συνόλου κατά βάρος των στερεών απορριμμάτων μπορούν, μέχρι τη δημιουργία του κεντρικού Νομαρχιακού ΧΥΤΥ, να εναποτίθενται στους προαναφερόμενους εναπομείναντες εγκεκριμένους ΧΑΔΑ. Λόγω της σύστασής τους δεν πρόκειται να επηρεάζουν, εγγυημένα, σχεδόν καθόλου το περιβάλλον, ούτε να δημιουργούν ανθυγιεινές καταστάσεις.

3. Σύνταξη ενιαίου Κανονισμού Καθαριότητας για όλους τους ΟΤΑ της Φθιώτιδας, ώστε να υπάρχουν ομοιόμορφες ρυθμίσεις με καθολική εφαρμογή.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προτείνουμε στην Κυβέρνηση και μάλιστα στα Υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης να προχωρήσουν στη σύνταξη ενός Κώδικα Διαχείρισης Στερεών Απορριμμάτων (ΚΟ.ΔΙ.ΣΤ.Α), που θα έχει ομοιόμορφη εφαρμογή σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο κατά το πρότυπο του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ).

4. Άμεση σύσταση του διαδημοτικού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ( ΦοΔΣΑ ) και έναρξη συνεργασίας με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης ΑΕ (ΕΕΑΑ ΑΕ) ή / και άλλον ιδιωτικό φορέα, για την ολοκληρωμένη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων σε ολόκληρη τη Φθιώτιδα
Η ίδρυση του διαδημοτικού φορέα ( ΦοΔΣΑ ) και η συνεργασία με την ΕΕΑΑ ΑΕ ή άλλον φορέα να γίνει στα πλαίσια του παραπάνω σχεδιασμού, με τους όρους της αμοιβαιότητας, σύμφωνα με τη νομοθεσία και όχι με την επιβολή επιβαρυντικών για τους ΟΤΑ όρων.
Το συντομότερο δυνατόν οφείλουν οι Δημοτικές Αρχές / ο ΦοΔΣΑ να ξεκινήσουν, σύμφωνα με τις επιταγές του Νόμου, τη διαλογή στην πηγή για την ανακύκλωση απορριμμάτων/υλικών συσκευασίας (χαρτί, γυαλί, πλαστικά, αλουμίνιο και συσκευασίες σιδήρου) σε πρώτη φάση, σε συνεργασία με την ΕΕΑΑ ΑΕ (Χρηματοδότηση επιπλέον κόστους ανακύκλωσης και εξασφάλιση της απορρόφησης υλικών) ή και με άλλους φορείς.
Φροντίδα και έργο των ΟΤΑ ή και του ΦοΔΣΑ θα είναι όχι μόνον η αποκομιδή των απορριμμάτων και η αναζήτηση, κατασκευή και λειτουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής, αλλά από Σήμερα ο σχεδιασμός και η έναρξη υλοποίησης ουσιαστικών δράσεων διαλογής στην πηγή – ανακύκλωσης και ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων του νομού ευρύτερα.

5. Πολύπλευρες και ουσιαστικές δράσεις Ενημέρωσης – Ευαισθητοποίησης των Δημοτών, οι οποίες δεν είναι δυνατόν να υποκατασταθούν από ασφυκτικά περιορισμένες δράσεις μιας εβδομάδας η ενός μηνός, εκ μέρους οποιουδήποτε συστήματος συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης, π.χ της ΕΕΑΑ ΑΕ.
Νοοτροπίες δεκαετιών είναι αστείο να πιστεύουμε ότι μπορούν να αναιρεθούν με ενημερωτικές δράσεις μερικών ημερών, εβδομάδων ή και μηνών.

6. Παρεμβάσεις με επεξεργασμένες προτάσεις σε Νομαρχιακό Επίπεδο.
Ο Νομάρχης και το Νομαρχιακό Συμβούλιο, οι αρμόδιες Υπηρεσίες της Νομαρχίας, η ΤΥΔΚ, η ΤΕΔΚ κ.λπ., να ενεργήσουν ώστε το συντομότερο δυνατόν να οριστικοποιηθούν οι σχεδιασμοί και να υλοποιηθούν τα έργα της Εναλλακτικής Διαχείρισης Απορριμμάτων ως προς το σκέλος του Σχεδιασμού σε Νομαρχιακό Επίπεδο και τη δημιουργία του ΧΥΤΥ ( ή ΧΕΔΥ ), ούτως ώστε ο ΧΥΤΥ να σχεδιαστεί και να αδειοδοτηθεί έως το τέλος 2006, να κατασκευαστεί το 2007 και να λειτουργήσει από το 2008.

7. Αναζήτηση και εξασφάλιση χρηματοδότησης για την υλοποίηση των παραπάνω δράσεων, από κάθε δυνατή κατεύθυνση (ΕΕΑΑ ΑΕ, ΠΕΠ, ΥΠΕΧΩΔΕ/ ΕΠΠΕΡ, ΕΤΕΡΠΣ κ.λπ.).

8 Όσον αφορά τα προγράμματα << εναλλακτικής διαχείρισης άλλων προϊόντων >>, π.χ. οχήματα, ελαστικά αυτοκινήτων, ηλεκτρολογικό και ηλεκτρονικό υλικό, ορυκτέλαια αυτοκινήτων και μηχανών, μπαταριών κ.λπ,, που προβλέπονται από τα άρθρα 15 – 17 του Νόμου 2939/2001, θα καταθέσουμε τις απόψεις μας σχετικά με αυτά σε επόμενο στάδιο, καθότι το θέμα αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο και αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο.
Οι προτάσεις μας αυτές αποτελούν μια πρώτη και όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση του πελώριου θέματος που ονομάζεται: Διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων του Νομού μας.
Πολιτική Κίνηση Λαμίας των Οικολόγων Πράσινων

Πληροφορίες: Στέφανος Σταμέλλος, τηλ 2231021007, 6977261256

ΓΕΝΙΚΑ

1. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, Π.Δ 410/1995 «Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας» ΦΕΚ 231/1995 Τεύχος Α.΄, η πρώτη, κύρια και σπουδαιότερη αρμοδιότητα των Πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α (Δήμοι, Κοινότητες) είναι η διαχείριση των αστικών και οικιακών απορριμμάτων, που παράγονται από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις εντός της χωρικής αρμοδιότητας τους.
2. Την αρμοδιότητα αυτή οι Δημοτικές αρχές την ασκούσαν κατά το δοκούν και ανεξέλεγκτα, παραβιάζοντας κάθε κανόνα υγιεινής των κατοίκων των περιοχών τους, όσο και της προστασίας του περιβάλλοντος. Κύρια χαρακτηριστικά αυτής της αντιμετώπισης του προβλήματος ήταν και είναι ο αυτοσχεδιασμός και το «ΝΑ ΞΕΦΟΡΤΩΘΟΥΜΕ ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΟΠΟΥΔΗΠΟΤΕ», θεωρώντας ότι μπορούσαν και μπορούν ακόμα να αυτοσχεδιάζουν και να «ξεφορτώνονται» τα «σκουπίδια» οπουδήποτε, στις ρεματιές, στις όχθες των ρυακιών και ποταμών, στις ακτές των θαλασσών, σε βουνοπλαγιές και στα βουνά, σε απόκρημνες παραλίες και σε παραλίες λουομένων ακόμη και οπουδήποτε μπορούσε κανείς να φανταστεί αρκεί να τα «ξεφορτώνονται». Σήμερα, σύμφωνα με πρόσφατη επίσημη καταγραφή Επιτροπής του ΥΠΕΧΩΔΕ διαπιστώθηκε πως υπάρχουν 2626 [!!] ενεργοί και ανενεργοί Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) σε ολόκληρη τη χώρα.
3. Το αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής των Δημοτικών Αρχών ήταν η δημιουργία στη συνείδηση των πολιτών μιας απαράδεκτης «κουλτούρας», που σαν αρχή της είχε, και δυστυχώς εξακολουθεί να έχει ακόμη και σήμερα, την θέση: «Τα σκουπίδια μου έξω από το σπίτι μου, έξω από την αυλή μου και όπου θέλουν ας τα πάνε!!».
4. Παρ’ ότι
1) η αρμοδιότητα αυτή υπακούει πλέον σε συγκεκριμένους κανόνες και τεχνικές προδιαγραφές, που έχουν περιβληθεί τον τύπο συγκεκριμένων νομικών κανόνων και κειμένων,
2) οι εν λόγω κανόνες είναι υποχρεωτικοί όπως όλοι οι Νόμοι της πολιτείας και ισχύουν υποχρεωτικά, και κατά κύριο λόγο έχουν θεσπιστεί ύστερα από επιστημονικές μελέτες από τα Όργανα της Ε.Ε και έχουν μεταφερθεί στο εσωτερικό μας Δίκαιο, δυστυχώς αυτή η απαράδεκτη κατάσταση εξακολουθεί να ισχύει ακόμη και σήμερα εν έτη 2006. Ακόμη και σήμερα οι διοικούντες τους ΟΤΑ αυτοσχεδιάζουν και τα Αρμόδια Υπουργεία δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να τους χαϊδεύουν και να μην τους υποχρεώνουν να πράξουν το πρώτιστο καθήκον τους.
5. Σύμφωνα με τη δικαιϊκή αρχή «Κανένας δεν είναι υπεράνω των Νόμων», ακόμη και οι Ο.Τ.Α για το συγκεκριμένο θέμα, που αφορά στη διαχείριση των απορριμμάτων, που παράγονται στην περιφέρεια τους και στους χώρους αρμοδιότητάς τους.
6. Έτσι οι ΟΤΑ είναι υποχρεωμένοι σήμερα να διαχειρίζονται τα απορρίμματα αρμοδιότητάς τους υπακούοντας στους Νόμους και να κατευθύνουν τους πολίτες – δημότες τους στην τήρηση αυτών των Κανόνων και στη δημιουργία μιας άλλης «κουλτούρας», που σε μεγάλο βαθμό έχουν ήδη αναπτύξει οι ευρωπαίοι συμπολίτες μας στην Ευρώπη των 25.

ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Αν και καθυστερημένα, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ελλάδα διαθέτει πλέον ένα σύγχρονο και επαρκές νομοθετικό πλαίσιο (Εσωτερικό και Ευρωπαϊκό) για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων.
Παραθέτουμε το ισχύον νομικό πλαίσιο για να καταδειχθεί η υποχρεωτικότητα αλλά και εν συνεχεία η μη συμμόρφωση των τοπικών αρχών με τις ρυθμίσεις που προβλέπονται από τους Νόμους.
1. Νόμος 1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος» ΦΕΚ 160/1986 Τεύχος Α΄, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα.
2. Νόμος 2939/2001 «Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων – Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και άλλων Προϊόντων (Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π) και άλλες διατάξεις». ΦΕΚ 179/6-8-2001 Τεύχος Α΄. Εναρμόνιση με την Οδηγία 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Δεκεμβρίου 1994 «Για τις συσκευασίες και τα απόβλητα της συσκευασίας».
3. Η.Π 29407/3508/2002 Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α) «Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων ΦΕΚ 1572/16-12-2002 Τεύχος Β.΄
4. Οδηγία 75/442/ΕΟΚ «Περί Στερεών Αποβλήτων» Ειδ. Εκδ. Ν 194/39/75.
5. Οδηγία 91/156/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 18ης Μαρτίου 1991 για την τροποποίηση της Οδηγίας 75/442/ΕΟΚ κ.λπ
6. Οδηγία 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Δεκεμβρίου 1994 «Για τις συσκευασίες και τα απόβλητα της συσκευασίας».
7. Αποφάσεις 2001/118/ΕΚ της Επιτροπής Ε.Κ της 16ης Ιανουαρίου 2001 και 2001/573/Ε.Κ της Επιτροπής Ε.Κ «Για την τροποποίηση της απόφασης 2000/532/Ε.Κ όσον αφορά τον κατάλογο αποβλήτων».
8. Οδηγία 1999/31/ΕΚ του Συμβουλίου της 26ης Απριλίου 1999 των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
9. Απόφαση 2000/738/ΕΚ της 17ης Νοεμβρίου 2000 των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
10. Η.Π 509/2727/22-12-2003 «Μέτρα και όροι για τη διαχείριση Στερεών Αποβλήτων. Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης» ΦΕΚ 1909 Τεύχος Β.΄
11. Μέχρι να εκδοθεί η ΚΥΑ του άρθρου 5 παρ. 1 εδ. Γ της Η.Π 509/2727/22-12-2003 ΦΕΚ 1909 Τεύχος Β.΄ ισχύει η Κ.Υ.Α 114218/1997 «Κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και γενικών προγραμμάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων» ΦΕΚ 1016/17-11-1997 Τεύχος Β΄.

ΧΥΤΑ : Η χειρότερη λύση μετά τις ανεξέλεγκτες χωματερές

Ο όρος ΧΥΤΑ εξακολουθεί να χρησιμοποιείται κατά κόρον από την ελληνική Διοίκηση όλων των βαθμίδων της για να εκφράσει – ακόμη και σήμερα, εν έτη 2006 – τον πυρήνα της εφαρμοστέας πολιτικής διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων της χώρας.
Η ταφή των απορριμμάτων στο σύνολό τους –ακόμη και με τις πλέον σύγχρονες προσφερόμενες τεχνολογικές λύσεις– αδυνατεί να εγγυηθεί υγειονομική ασφάλεια για τον άνθρωπο και προστασία στο φυσικό περιβάλλον.
Με βάση τις επιπτώσεις και τις εμπειρίες που έχουν συσσωρευτεί στο μεταξύ από τις πρακτικές διαχείρισης αστικών απορριμμάτων στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες, ο όρος αυτός, όπως και η έννοιά του καθώς και το περιεχόμενό του, θα όφειλαν να έχουν παραχωρήσει προ καιρού ανεπιστρεπτί τις θέσεις τους σε άλλους όρους, έννοιες και πολιτικές διαχείρισης των απορριμμάτων.
Η πράξη απέδειξε ότι οι τεχνολογίες των ΧΥΤΑ δεν προστατεύουν επαρκώς το φυσικό περιβάλλον και ως εκ τούτου οι ΧΥΤΑ θεωρούνται από τις περιβαλλοντικές επιστήμες τεχνολογικά ξεπερασμένοι.

Αξιοσημείωτο τέλος είναι το γεγονός ότι οι ΧΥΤΑ τυγχάνουν, αν όχι καθολικής, οπωσδήποτε ευρείας απόρριψης από τις τοπικές κοινωνίες, κάθε φορά που ανακοινώνεται πρόθεση ή απόφαση της Διοίκησης για χωροθέτηση ΧΥΤΑ εντός των διοικητικών ορίων ενός ΟΤΑ ή μιάς ευρύτερης περιοχής. Γιατί άραγε; Οφείλεται αυτό μόνο στην έλλειψη ενημέρωσης των πολιτών από τους αιρετούς εκπροσώπους του, από τους αρμόδιους υπαλλήλους ή και από τους ειδικούς επί του θέματος επιστήμονες; Μία εικοσαετία και πλέον δεν υπήρξε αρκετή, ώστε να ενημερώσουν οι αρμόδιοι τον κόσμο για το φλέγον πρόβλημα των σκουπιδιών; Ή μήπως η εναντίωση των τοπικών κοινωνιών εμπεριέχει και ένα στοιχείο υγιούς αντίδρασης απέναντι σε πράξεις της Διοίκησης, οι οποίες είναι εντελώς λανθασμένες από τη σύλληψή τους ;

Επιτακτική η ανάγκη για άμεση εφαρμογή
οικολογικά συμβατών πολιτικών διαχείρισης των απορριμμάτων

Η ανάγκη για εφαρμογή άμεσων, ουσιαστικών και ολοκληρωμένων πολιτικών διαχείρισης των απορριμμάτων έχει γίνει ασφυκτικά επιτακτική από την άποψη διαθέσιμων χρονικών περιθωρίων.
Εκ των πραγμάτων, αλλά και για την εφαρμογή της νομοθεσίας καθώς επίσης και για την αποφυγή καταδικαστικών αποφάσεων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καταβολής περαιτέρω χρηματικών προστίμων, είμαστε υποχρεωμένοι να συνειδητοποιήσουμε και να ακολουθήσουμε με συνέπεια ορισμένες αρχές, όπως :
• Τα απορρίμματα δεν είναι για πέταμα. Αποτελούνται, σε μεγάλο ποσοστό, από χρήσιμα υλικά.
• Οι ζημιές στο περιβάλλον πρέπει να προλαμβάνονται και όπου πραγματοποιούνται να επανορθώνονται.
• Τόσο – και κυρίως – ο παραγωγός (βιομηχανία, βιοτεχνία) όσο και ο ενδιάμεσος ή τελικός χρήστης (δημότης, επιχείρηση, τελικός καταναλωτής) υλικών προϊόντων ευθύνονται για τη δημιουργία ή την αποφυγή δημιουργίας απορριμμάτων από τα εν λόγω προϊόντα.
• Οι πρακτικές διαχείρισης οφείλουν να ιεραρχούνται κατά προτεραιότητα: ΠΡΟΛΗΨΗ – ΕΛΑΧΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ – ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ - ΑΝΑΚΤΗΣΗ - ΔΙΑΘΕΣΗ σε χώρους ταφής

Η ευθύνη των ΟΤΑ : Η διαμόρφωση στην πράξη μιάς οικολογικά συμβατής, και κοινωνικά οργανωμένης και αποδεκτής αντιμετώπισης του προβλήματος διαχείρισης των απορριμμάτων, είναι εφικτή ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑ !

Σχέδια εναλλακτικής διαχείρισης των αστικών αποβλήτων

Οι ΟΤΑ είναι πλέον υποχρεωμένοι από τη νομοθεσία να επεξεργαστούν και να εφαρμόσουν σχέδια εναλλακτικής διαχείρισης των απορριμμάτων. Σ’ αυτά – σύμφωνα με τις προαναφερόμενες αρχές – θα εφαρμόζεται μία ιεράρχηση προτεραιοτήτων στη διαχείριση των απορριμμάτων, όπου
προηγούνται :
• Μείωση (περιορισμός των υπερβολικών συσκευασιών και των προϊόντων μιάς χρήσης), Επαναχρησιμοποίηση,
• Διαλογή στην πηγή (δηλ. στο κάθε νοικοκυριό, στην κάθε επιχείρηση, στο κάθε γραφείο, στην κάθε Υπηρεσία κ.λπ),
• Χωριστή συλλογή και Ανακύκλωση,
• Λιπασματοποίηση / Κομποστοποίηση των οργανικών (αφού έχουν συλλεχθεί χωριστά από τα άλλα σκουπίδια), και
έπονται :
• Ενδεχόμενη Ενεργειακή αξιοποίηση,
• Τελική Διάθεση (ταφή ή άλλη ασφαλής μέθοδος) μόνον των – ελάχιστων πλέον σε ποσότητα και οικολογικά ακίνδυνων – Υπολειμμάτων σε Χ.Υ.Τ.Υ. (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων).

Αναλυτικότερα το Νομικό πλαίσιο:

1. Αστικά και μη αστικά απόβλητα γενικά. Κ.Υ.Α Αριθ. Η.Π 50910/2727/ ΦΕΚ 1909 της 22 Δεκεμβρίου 2003 Τεύχος Β΄.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 1 εδαφ. α της πιο πάνω Κ.Υ.Α, «Η συγκέντρωση και τοποθέτηση σε κάδους των στερεών αποβλήτων γίνεται με ευθύνη του κυρίου, νομέα ή κατόχου του χώρου από τον οποίον προέρχονται τα απόβλητα, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις, τις σχετικές διατάξεις του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού και τους σχετικούς Κανονισμούς Καθαριότητας των Οργανισμών Τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) πρώτου βαθμού. Η οργάνωση των μέσων (κάδων) συγκέντρωσης και τοποθέτησης των αστικών αποβλήτων γίνεται από τον οικείο ΟΤΑ πρώτου βαθμού.
Αντιστοίχως, η οργάνωση των μέσων (κάδων) συγκέντρωσης / τοποθέτησης των μη αστικών αποβλήτων γίνεται με ευθύνη του κυρίου, νομέα ή κατόχου του χώρου.»

2. Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων.

Νόμος αριθ. 2939/2001 ΦΕΚ 179 της 6 Αυγούστου 2001 Τεύχος Α΄.
Α. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1 εδάφια α και β του πιο πάνω Νόμου:
Ο νόμος αυτός εφαρμόζεται:
α) Σε όλες τις συσκευασίες που διατίθενται στην αγορά και στα απόβλητα των συσκευασιών που προέρχονται από τις βιομηχανίες, το εμπόριο, τα γραφεία, τα καταστήματα, τις υπηρεσίες, τα νοικοκυριά ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή, ανεξάρτητα από τα υλικά από τα οποία αποτελούνται.
β) Στα άλλα προϊόντα όπως ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 2 (παρ. 4).

Β. Σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 1 Η διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας είναι υποχρεωτική για τους Ο.Τ.Α και οργανώνεται:
α) από τους υπόχρεους φορείς διαχείρισης των αποβλήτων (Δήμους ή Κοινότητες ή Σύνδεσμοι Δήμων ή Κοινοτήτων….
β) από τους διαχειριστές συσκευασιών (συστήματα ατομικής ή συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης) σε συνεργασία με τους πάρα πάνω υπόχρεους φορείς (Ο.Τ.Α. – Δήμοι ή Κοινότητες).
Υποκείμενα των υποχρεωτικών ρυθμίσεων:

Από το συνδυασμό των πιό πάνω διατάξεων προκύπτει:

1. Η ευθύνη των κυρίων, νομέων ή κατόχων των χώρων, από τους οποίους προέρχονται όλα τα στερεά απόβλητα (νοικοκυριά, καταστήματα, γραφεία, επιχειρήσεις, υπηρεσίες, βιομηχανίες, βιοτεχνίες, ή οποιαδήποτε άλλη πηγή), για τη συλλογή των αποβλήτων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
2. Η ευθύνη α) των διαχειριστών των συσκευασιών και άλλων προϊόντων (επιχειρήσεις, βιομηχανία, βιοτεχνία, εισαγωγείς) β) του καταναλωτή ή του τελικού χρήστη, κατά το - υποχρεωτικό - τελικό στάδιο διαλογής των αποβλήτων στην πηγή.
3. Η υποχρεωτική διαχείριση, σύμφωνα με τις διατάξεις των Νόμων, Αποφάσεων κατά το Εσωτερικό Δίκαιο και των Οδηγιών και αποφάσεων των Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε αποκλειστικά από τους Ο.Τ.Α – για τα στερεά απόβλητα γενικώς – ή σε συνεργασία με τους διαχειριστές των συσκευασιών ή άλλων προϊόντων.

Αλλαγή του όρου ΧΥΤΑ για τυπικούς αλλά και ουσιαστικούς λόγους

Παράλληλα με τον αναπροσανατολισμό όσον αφορά στις πολιτικές διαχείρισης των αποβλήτων (Στερεών γενικώς και συσκευασιών και άλλων προϊόντων ειδικώς), δημιουργούνται και νέα εννοιολογικά εργαλεία όσον αφορά στην ονομασία των χώρων, που θα υποδέχονται μέρος των στερεών αποβλήτων – εκείνα τα οποία σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή να βιοαποδομηθούν για την παραγωγή κομπόστ.
Ο όρος ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) και η πολιτική που προωθείται μέσω αυτού σήμερα πρέπει να εκλείψει και στη θέση του να προβάλλει και να καθιερωθεί ένας νέος όρος και μία νέα πολιτική: Χ.Υ.Τ.Υ. (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων), ή ο όρος : Χ.Ε.Δ.Υ (Χώρος Εδαφικής Διάθεσης Υπολειμμάτων).
Οι νέοι αυτοί όροι έρχονται να προστεθούν στους όρους, που αφορούν στις γενικές αρχές της διαχείρισης των απορριμμάτων γενικώς, οι οποίοι και αποτελούν τον πυρήνα της νέας πολιτικής διαχείρισης των στερεών απορριμμάτων: Πρόληψη, Μείωση, Επαναχρησιμοποίηση, Διαλογή στην πηγή, Ανακύκλωση, Λιπασματοποίηση / Κομποστοποίηση, Διάθεση των υπολειμμάτων.
Συνεργασίες μεταξύ ΟΤΑ και ΟΤΑ – Συστημάτων ατομικής ή συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης, π.χ. ΕΕΑΑ ΑΕ (εταιρεία συγκεκριμένων παραγωγών και εισαγωγέων συσκευασιών)

Σύμφωνα με το νόμο 2939/2001, η εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και των άλλων υλικών είναι υποχρεωτική για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους παραγωγούς και εισαγωγείς των συσκευασιών.
Η συνεργασία μεταξύ των Ο.Τ. Αυτοδιοίκησης και ιδιωτών – σε περίπτωση που υπάρχει υποκειμενική ή/και αντικειμενική αδυναμία των πρώτων, είναι αναγκαία συνθήκη για την εύρυθμη λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρισης των συσκευασιών και των άλλων προϊόντων. Χωροθέτηση εγκαταστάσεων, κόστος εξοπλισμού και λειτουργίας, συλλογή και αποκομιδή των συσκευασιών και άλλων προϊόντων αποτελούν πεδία συνεργασίας.
Με την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου, την ευθύνη και το κόστος των δραστηριοτήτων των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης των υλικών συσκευασίας και των άλλων προϊόντων, φέρουν τα συλλογικά ή ατομικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης, με την υποχρεωτική συμμετοχή των ιδιωτών – παραγωγών και συσκευαστών.
Ο Νόμος 2939/2001 υποχρεώνει τις επιχειρήσεις, που παράγουν ή εισάγουν συσκευασμένα προϊόντα και τα διαθέτουν στην εγχώρια αγορά, να μεριμνήσουν για τη συλλογή και τη διάθεση για ανακύκλωση των συσκευασιών των προϊόντων τους.
Ένα μέρος των υπόχρεων διαχειριστών συσκευασιών έχουν ιδρύσει έναν συλλογικό φορέα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου, την «Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης Α.Ε» (ΕΕΑΑ ΑΕ), για την από κοινού με ΟΤΑ οργάνωση Συστήματος Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης με σκοπό την αξιοποίηση των συσκευασιών που βρίσκονται στα απορρίμματα.
Δηλ. η ΕΕΑΑ δεν είναι ο μοναδικός φορέας υλοποίησης των υπόχρεων διαχειριστών συσκευασιών αλλά ένας από τους πολλούς που δυνητικά θα μπορούσαν να υπάρχουν.
Μέτοχοι του συγκεκριμένου φορέα συλλογικής διαχείρισης συσκευασιών της ΕΕΑΑ ΑΕ είναι: Α. Οι συσκευαστές – διαχειριστές συσκευασιών, προμηθευτές πρώτων υλών καθώς και κατασκευαστές συσκευασιών (μεταξύ άλλων: ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙĪΑ ΑΕ, ΕΛΑΙΣ ΑΕ, ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ ΑΕ, ΦΑΓΕ ΑΕ, CHIPITA AE, COCA – COLA TΡΙΑ EΨΙΛΟΝ AE, COLGATE PALMOLIVE AE, UNILEVER AE, FRIESLAND AE κ.ά.) με συμμετοχή στο κεφάλαιο κατά 65% και Β. Με βάση την απόφαση της υπουργού ΠΕΧΩΔΕ με αρ. 106453/20-02-2003, η ΚΕΔΚΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων & Κοινοτήτων Ελλάδας ) με ποσοστό 35 %.

Οι ΟΤΑ, ως αρμόδιοι κατά νόμο φορείς διαχείρισης των απορριμμάτων οφείλουν να οργανώσουν την αξιοποίηση των δημοτικών απορριμμάτων συσκευασίας και να συνεργαστούν είτε με το Σύστημα αυτό ή να ιδρύσουν νέα σχήματα.
Επομένως, μία από τις βασικότερες παραμέτρους για την επιτυχία ενός προγράμματος ανακύκλωσης υλικών συσκευασίας από τα δημοτικά / κοινοτικά απορρίμματα είναι η γόνιμη συνεργασία είτε μεταξύ ΟΤΑ είτε με τη σύμπραξη της ΕΕΑΑ ΑΕ, ή οποιασδήποτε άλλης εταιρείας ή κοινοπραξίας υπάρχει ήδη ή θα ιδρυθεί στο μέλλον.

Κατά την άποψή μας η υποχρεωτική συμμετοχή της ΚΕΔΚΕ στο εν λόγω σχήμα με απόφαση της τότε Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, δεν είναι μονόδρομος. Είναι αντιδεοντολογική, διότι δυσχεραίνει τη δυνατότητα ίδρυσης άλλων συλλογικών σχημάτων μεταξύ των Ο.Τ.Α ή άλλων ιδιωτικών σχημάτων και τη συνεργασία αυτών με τους Ο.Τ.Α. Δηλαδή έχει δημιουργηθεί ένα άτυπο Μονοπώλιο.

Χρηματοδότηση της εναλλακτικής διαχείρισης απορριμμάτων
(σε επίπεδο ΟΤΑ)

Οι ΟΤΑ χρηματοδοτούν τις (στην πλειοψηφία τους πολλαπλά επιζήμιες και παράνομες) συνήθεις δραστηριότητες διάθεσης απορριμμάτων τους με τα ανταποδοτικά τέλη των δημοτών.
Το – πιθανά επιπλέον – κόστος της εναλλακτικής διαχείρισης απορριμμάτων θα καλύπτεται:
• Από την ΕΕΑΑ ΑΕ. Η εταιρεία αυτή έχει την υποχρέωση – διότι εισπράττει το τέλος που καταβάλλουν οι υπόχρεοι μέλη της διαχειριστές από το νόμο – να στηρίξει και οικονομικά τις προσπάθειες όποιων ΟΤΑ θέλουν να συμμετάσχουν στην εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων συσκευασίας.
• Από έσοδα που πρέπει να επιδιώξουν να έχουν οι ΟΤΑ από τη συλλογή και πώληση των χρήσιμων προς ανακύκλωση απορριμμάτων / υλικών.
• Στη δυσμενέστερη οικονομικά περίπτωση, με αύξηση των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας που πληρώνουν οι δημότες.

Όμως, το κόστος της εναλλακτικής διαχείρισης απορριμμάτων σε επίπεδο ΟΤΑ θα είναι σίγουρα μικρότερο, από εκείνο της συμβατικής διαχείρισης. Αυτό θα το δείξει η συγκεκριμένη συγκριτική ανάλυση – διερεύνηση κόστους, την οποία οφείλει να διεξάγει ο κάθε ΟΤΑ για τη δική του περίπτωση.

Χρονοδιαγράμματα υλοποίησης στόχων

Είναι αξιοσημείωτο ότι για πρώτη φορά η νομοθεσία θέτει συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους τόσο για τα στερεά απορρίμματα όσο και τις συσκευασίες και άλλα προϊόντα, οι οποίοι πρέπει να επιτευχθούν σε συγκεκριμένα και μάλιστα ορατά χρονικά διαστήματα.

Έτσι, μεταξύ των άλλων στόχων, καθορίζεται:
Α. 1) Η αξιοποίηση των αποβλήτων συσκευασίας με ανακύκλωση ή παραγωγή ενέργειας σε ποσοστό τουλάχιστον 50 % κατά βάρος με ανώτατο όριο 65% μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2005 (έπρεπε…), 2) πρέπει να ανακυκλώνεται από το σύνολο των υλικών συσκευασίας τουλάχιστον το 25% κατά βάρος με ανώτατο όριο το 45%. Στο ποσοστό αυτό πρέπει να ανακυκλώνεται τουλάχιστον το 15% κάθε υλικού συσκευασίας. (Άρθρο 10 Α 1α & β του Νόμου 2939/2001).

Β. Η κομποστοποίηση των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων (οργανικών υπολειμμάτων) α) μέχρι 16 Ιουλίου 2010 σε ποσοστό 25 % κατά βάρος, με ημερομηνία υπολογισμού των αποβλήτων που είχαν παραχθεί το έτος 1995, β) μέχρι 16 Ιουλίου 2013 σε ποσοστό 50% κατά βάρος, με ημερομηνία υπολογισμού των αποβλήτων που είχαν παραχθεί το έτος 1995 και γ) μέχρι 16 Ιουλίου 2020 σε ποσοστό 65% κατά βάρος, με ημερομηνία υπολογισμού των αποβλήτων που είχαν παραχθεί το έτος 1995.

Ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των δημοτών
Κοινωνική συναίνεση και συμμετοχή στην υλοποίηση των σχεδίων
εναλλακτικής διαχείρισης απορριμμάτων
Η ενεργός συμμετοχή των διαφόρων κοινωνικών φορέων και των πολιτών σε όλες τις φάσεις σχεδιασμού, λήψης αποφάσεων και υλοποίησης έργων διαχείρισης αποβλήτων είναι μία από τις σημαντικότερες προϋποθέσεις για την επιτυχία των πολιτικών και των προγραμμάτων διαχείρισης των στερεών αποβλήτων καθώς και της εναλλακτικής διαχείρισης των συσκευασιών και των άλλων προϊόντων.
Για το λόγο αυτό, οι ΟΤΑ σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ είναι υποχρεωμένοι από το νόμο να αναπτύξουν άμεσα μακράς διάρκειας δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των δημοτών και των διαφόρων κοινωνικών φορέων της περιοχής τους καθώς και εργαλεία διαβούλευσης / συμμετοχής τους.
Πολλές φορές κάτι τέτοιο γίνεται στο τελευταίο στάδιο και μόνον όταν έχουν ληφθεί πλέον οι αποφάσεις. Μία άμεση συνέπεια είναι συχνά η δυσκολία αποδοχής των αποφάσεων από τις τοπικές κοινωνίες λόγω άγνοιας, δυσπιστίας ή / και κακού σχεδιασμού έργων.

Ο νόμος 2939/2001 και τα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα προβλέπουν την υποχρέωση οργάνωσης προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης από τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης που θα αναπτυχθούν με βάση την «ευθύνη του παραγωγού» και του «καταναλωτή ή τελικού χρήστη». Άρθρο 5 του Ν 2939/2001.

Οι δράσεις πληροφόρησης – ευαισθητοποίησης του κοινού κρίνονται ως άκρως αναγκαίες και απαραίτητες για την αποτελεσματική προώθηση και εμπέδωση των σχεδίων στην πράξη διαχείρισης απορριμμάτων σε εθνικό, περιφερειακό, νομαρχιακό αλλά και σε τοπικό επίπεδο, και στοχεύουν :
• Στην ενημέρωση των πολιτών για το προτεινόμενο διαχειριστικό σχέδιο και τα συγκριτικά πλεονεκτήματά του (οικονομικά και περιβαλλοντικά),
• Στην αποδοχή του ευρύτερου κοινού (κατοίκων και φορέων) για τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων,
• Στην προώθηση της αλλαγής συμπεριφοράς και νοοτροπίας όλων των εμπλεκομένων (πολιτών, αιρετών εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αρμοδίων Υπηρεσιών, εκπροσώπων φορέων κ.λπ.) ως προς τις πρακτικές διάθεσης απορριμμάτων,
• Στην ενεργό συμμετοχή κοινού και φορέων σε όλα τα στάδια σχεδιασμού, λήψης αποφάσεων, υλοποίησης καθώς και σωστής λειτουργίας, εφαρμογής των συναφών έργων και μέτρων αντιστοίχως,
• Στην καλλιέργεια της αντίληψης ότι η περιβαλλοντικά ασφαλής διαχείριση των αποβλήτων είναι υπόθεση όλων των πολιτών και όχι μόνον της Διοίκησης.

Οι δραστηριότητες ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης μπορεί και πρέπει να είναι πολύμορφες, όπως π.χ. :
- Πληροφόρηση – ενημέρωση των δημοτών «πόρτα – πόρτα»
- Ανάρτηση ειδικών αφισών και ανακοινώσεων σε δημόσιους χώρους και καταστήματα, διανομή ενημερωτικού υλικού
- Διοργάνωση εκδηλώσεων ( Ημερίδες και συζητήσεις, εκτεταμένα προγράμματα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης στα σχολεία )
- Έντυπες ή και ηλεκτρονικές εκδόσεις απευθυνόμενες είτε στο ευρύ κοινό, είτε στους μαθητές, είτε στους βιοτέχνες της περιοχής, είτε στους εκπροσώπους των φορέων κ.λπ.
- Ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές
- Εκπαιδευτικές επισκέψεις σε άλλες περιοχές όπου εφαρμόζονται ήδη με επιτυχία σχέδια εναλλακτικής διαχείρισης απορριμμάτων.

Σε επίπεδο Νομού : Δημιουργία ΧΥΤΥ ή ΧΕΔΥ
για την ασφαλή διάθεση των ελάχιστων πλέον σε ποσότητα
και οικολογικά ακίνδυνων Υπολειμμάτων των ΟΤΑ του Νομού,

Τα οποία είναι πλέον απαλλαγμένα από χαρτί, γυαλί, πλαστικό, μέταλλα και από το οργανικό κομμάτι των απορριμμάτων. Σύμφωνα με τα παραπάνω, το πρόβλημα της διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί κατά ένα μεγάλο μέρος ήδη στο επίπεδο των ΟΤΑ.

Εδώ διεκπεραιώνονται τα στάδια: Μείωση, Επαναχρησιμοποίηση, Διαλογή στην πηγή, Χωριστή συλλογή και Ανακύκλωση, Λιπασματοποίηση / Κομποστοποίηση. Απομένουν τα στάδια: (ενδεχόμενη Ενεργειακή αξιοποίηση και) ασφαλής Διάθεση περιβαλλοντικά ακίνδυνων Υπολειμμάτων.

Ο πλέον πρόσφατος σχεδιασμός της κεντρικής και της περιφερειακής Διοίκησης προβλέπει την κατασκευή ενός ΧΥΤΑ ανά Νομό. Η ξεπερασμένη ορολογία ΧΥΤΑ, πολύ περισσότερο δε των σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων που έχουν σαν βάση τους ΧΥΤΑ, ανήκουν σε εποχές πέραν της 20ετίας. Ως εκ τούτου, το ζητούμενο δεν είναι ο σχεδιασμός Χ.Υ.Τ.Α. αλλά ο σχεδιασμός Χ.Υ.Τ.Υ (Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) ή Χ.Ε.Δ.Υ (Χώρου Εδαφικής Διάθεσης Υπολειμμάτων).

Αυτός μάλιστα ο σχεδιασμός, για να μην είναι καρικατούρα και φύλο συκής, θα πρέπει να συνοδεύεται από τις παράλληλες πολιτικές και δράσεις, όπως αυτές αναπτύχθηκαν παραπάνω
Το επίπεδο της διοικητικής ενότητας, για το οποίο θα σχεδιαστεί ο ΧΥΤΥ ή ο ΧΕΔΥ, θα προκύψει από τα αποτελέσματα μιάς συγκριτικής μελέτης για τον προσδιορισμό του οικονομικού και περιβαλλοντικού κόστους - οφέλους για το σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία μιάς τέτοιας μονάδας σε επίπεδο Επαρχίας ή Νομού (Διότι σε επίπεδο Περιφέρειας είναι βέβαιο ότι η κατασκευή και λειτουργία ΧΥΤΥ ή ΧΕΔΥ θα είναι οικονομικά και περιβαλλοντικά ζημιογόνα).

Ο λεκτικός, νοηματικός, ουσιαστικός και νομικός αναπροσανατολισμός από τους Χ.Υ.Τ.Α. και τις ανεξέλεγκτες χωματερές (Χ.Α.Δ.Α), στους Χ.Υ.Τ.Υ ή στους Χ.Ε.Δ.Υ θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην αλλαγή στάσης των τοπικών κοινωνιών και στην αποδοχή των ΧΥΤΥ ή ΧΕΔΥ. Αρκεί οι πολίτες να ενημερωθούν σωστά, έγκαιρα, με ειλικρίνεια και με επάρκεια από τις εμπλεκόμενες βαθμίδες της Διοίκησης και πρώτα απ΄ όλα με φροντίδα του δικού τους ΟΤΑ: Για το τι πρόκειται να κατασκευαστεί στον τόπο τους, για το ποια υλικά πρόκειται να περιέχει ο ΧΥΤΥ ή ο ΧΕΔΥ σε ποιότητα και ποσότητα, καθώς επίσης για το εάν θα υπάρξουν δυσμενείς επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής τους, εάν υπάρξουν, τότε ποιες θα είναι αυτές, με πιο κόστος και με πιο τρόπο θα αντιμετωπίζονται.

Με βάση τα παραπάνω, γίνεται φανερή η εκ διαμέτρου αντίθετη κατεύθυνση στην οποία οδηγούν:
• Από τη μια η πολιτική και οι αποφάσεις των δήμων του Νομού και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φθιώτιδας
• Και από την άλλη, η πρόταση την οποία υποβάλλουμε

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΛΑΤΕΙΕΣ1. Ο Δήμος, μέσω μιας αξιόπιστης μελέτης του χώρου του, δηλαδή της περιοχής του Δήμου, θα αναζητήσει ένα ενιαίο χώρο ή έστω δυο ή τρεις χώρους συνολικής έκτασης 70 - 100 στρεμμάτων.
2. Θα εκπονήσει άμεσα μια μελέτη καταλληλότητας και μια Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
3. Θα τον/τους περιφράξει με μιά απλή περίφραξη. Θα δημιουργήσει κομποστοπλατείες (Πλατείες από σκυρόδεμα με αποστραγγιστικούς χάνδακες) με όλους τους επιστημονικούς κανόνες και θα μεταφέρει ποσότητες γόνιμου εδάφους.
4. Θα προετοιμαστεί επιστημονικά και θα αναμένει τα πρώτα φορτία των “οργανικών” απορριμμάτων των νοικοκυριών του Δήμου που θα κομποστοποιηθούν.
5. Θα δημιουργήσει ένα εκτροφείο γαιοσκωλήκων για την ενεργοποίηση του κομπόστ. Οι γαιοσκώληκες μαζί με όλους τους άλλους μικροοργανισμούς που εισχωρούν στα οργανικό κλάσμα είναι οι φυσικοί βιοδιασπαστές της οργανικής ύλης που θα προέρχεται από τις κουζίνες των νοικοκυριών.
6. Θα παραγγείλει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χάρτινες σακούλες ΕΙΔΙΚΕΣ ΒΙΟΔΙΑΣΠΩΜΕΝΕΣ ΣΑΚΟΥΛΕΣ με επένδυση από πλαστικό που παράγεται από ρύζι που είναι βιοδιασπώμενο ή με το νέο «πράσινο» βιοδιασπώμενο πλαστικό.
7. Θα αγοραστούν ή θα μετασκευαστούν οι ήδη υπάρχοντες κάδοι όπου θα φορτώνονται στα ειδικά απορριμματοφόρα και θα πηγαίνουν στις κομποστοπλατείες.
8. Γενικά θα υπάρξει ΠΛΗΡΗΣ οργάνωση της επιχείρησης, όπως ακριβώς κάνουμε όταν οργανώνουμε μια επιχείρηση για να αρχίσει να δουλεύει.
9. ΑΜΕΣΩΣ, και παράλληλα με όλες αυτές τις προετοιμασίες, μέσα από μια καμπάνια που θα έχει την ένταση μιάς προεκλογικής εκστρατείας θα ενημερώσει όλους τους Δημότες και Κατοίκους αυτής της πόλης για το πρόγραμμα της “Διαλογής στην πηγή” ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ των “οργανικών” απορριμμάτων μας. Η εκστρατεία θα γίνει σπίτι – σπίτι πόρτα – πόρτα. Ακριβώς όπως γίνεται η αναζήτηση ψήφων. (Οι παρατάξεις και οι υποψήφιοι όλων των παρατάξεων, όταν έχουν εκλογές γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει η αναζήτηση ψήφων – μέρα - νύχτα σπίτι με σπίτι και πόρτα με πόρτα ζητούν την ψήφο των δημοτών) Ακριβώς το ίδιο θα πρέπει να κάνουν για την ενημέρωση των πολιτών για την επίλυση αυτού του προβλήματος που αντιμετωπίζει η πόλη.
10. Σε δύο μήνες από την έναρξη της καμπάνιας θα αρχίσει η λειτουργία των κομποστοπλατειών.
11. Σε ένα διάστημα 2-3 μηνών μετά τη λειτουργία των κομποστοπλατειών τα οργανικά απορρίμματα που θα έχουν αποτεθεί εκεί θα έχουν αρχίσει να κομποστοποιούνται αερόβια, βέβαια με τη φροντίδα του προσωπικού, που θα έχει αναλάβει τη διαχείριση τους. Προτείνουμε την επιστημονική διαχείριση να αναλάβει ομάδα επιστημόνων του ΕΘΙΑΓΕ, που παράρτημά του έχουμε στην Λαμία.
12. Τότε, με όλα τα μέσα θα καλέσει τους Δημότες και Κατοίκους της πόλης αλλά και τους μαθητές των σχολείων, θα μισθώσει μεταφορικά μέσα να τους μεταφέρουν σ’ αυτές τις κομποστοπλατείες για να δουν “με τα ίδια τους τα μάτια” το εκπληκτικό αποτέλεσμα.
13. Όταν θα έχουν μετατραπεί αυτά τα απορρίμματα σε “λίπασμα” θα καλέσει τους Δημότες και τους κατοίκους να έρχονται να πάρουν “λίπασμα” για τους κήπους τους και τις γλάστρες τους και, γιατί όχι, να πωληθεί για τους κήπους και τα μποστάνια.
14. Η διαχείριση και η κομποστοποίηση των οργανικών μας απορριμμάτων θα έχει λύσει τα χέρια της Δημοτικής Αρχής για να προχωρήσει και στη διαχείριση και των άλλων απορριμμάτων.

Πολιτική Κίνηση Λαμίας των Οικολόγων Πράσινων
Πληροφορίες:Στέφανος Σταμέλλος, τηλ 2231021007, 6977261256 διαβάστε περισσότερα...